كاتێك قسە لەسەر هەڵخەڵەتاندن و كۆنتڕۆڵ كردنی دەسەڵاتی ڕەها و زاڵبوون بەسەر هەموو هێزەكانی جیهان دەكەین، دەبێ سەرەتا لە چیرۆكی خێزانێك كە ئێستە جیهانیان كردووەتە ئیمپراتۆریەتێكی ژێر دەستی خۆیان، دەست پێ بكەین، ئەو خانەوادەیە هەموو سنوور و یاساكانیان تێپەڕاندووە و خاوەنی رەهای زیاتر لە نیوەی سامانی دنیان و ملیاردێرەكان كە میدیاكان باسی لێوە دەكەن، كارمەندی بچووكن لای ئەوان.
خانەوادەی رۆتچێلد كێن؟
خێزانێكی بە ڕەگەز جوولەكەی ئەڵمانیان، ئەوان دەوڵەمەندترین خانەوادەی دنیان و چیرۆكی سەركەوتن و پارەكانیان لە چیرۆكێكی خەیاڵی دەچێ، بەڵام 100% ڕاستییە، ئێستە كۆی سەرمایەی ئەو خانەوادەیە بە 500 تریلیۆن دۆلاری ئەمەریكی دەخەمڵێنرێت، چیرۆكی خانەوادەكە لە دامەزرێنەرەكەیەوە دەست پێ دەكات كە ناوی "ئیسحاق ئاكنان"ە و ناسناوی "رۆتچێلد" بە مانای "قەلغانی سوور" دێ، كە لە كۆشكی خانەوادە لە شاری فرانكفۆرت لە سەدەی شازدەیەم دروست كرا بوو.
لە خێزانێكی ئاساییەوە بۆ دامەزراندنی ئیمپراتۆریەتێك
سەرمایەداربوونی خانەوادەی رۆتچێلد لەسەردەمی "ماجیراشیل رۆتچێلد"ەوە دەست پێ دەكات، كە بە بازرگانی دراوی كۆنەوە دەستی پێ كرد و پێنجی كوڕی هەبوو، هەر یەكێك لە كوڕەكانی بۆ "ئینگلتەرا، فڕەنسا، ئیتاڵیا، ئەڵمانیا، نەمسا" نارد، ئەركی هەریەك لە كوڕەكانی دەست گرتن و كۆنتڕۆڵ كردنی سیستەمی دارایی ئەو وڵاتانە بوو، بە دامەزراندنی بانك و مامەڵەكردنەوە، ئەو پێنج كوڕەی بانكیان لە هەر پێنج وڵات دانا و بە تۆڕێكی سیخوڕی و هەواڵگوێزەرەوەی زۆر خێرا بەیەكتر بەسترانەوە و جگەلەوەش جوولەكەكانیان كۆكردنەوە و لە خزمەتی كۆنتڕۆڵكردنی سیستەمی دارایی ئەو وڵاتانە كەڵكیان لێ وەرگرتن.
هاوسەرگیری لەگەڵ بێگانە قەدەغەیە
ئەو خانەوادەیە هێندە ستراتیجیانە بیر دەكەنەوە، كە هەموو شتێكیان بەستووەتەوە بە بەرژەوەندی خۆیان، بنەما و دەستووری ئەو بنەماڵەیە ڕێگە بەهیچ كچ و كوڕێكیان نادات هاوسەرگیری لەگەڵ كەسی بێگانە بكەن، بەڵكو هاوسەرگیرییان لەگەڵ خانەوادە دەوڵەمەندەكانی جولەكە كردووە، بۆ ئەوەی سامانیان هێشتا زیاتر بێ، هاوسەرگیری كردن لەگەڵ كەسانی غەیرە جولەكە بە هەموو شێوەیەك ڕەت كرایەوە، چونكە بەم شێوەیە سامانەكەیان پەرت دەبێ و بۆ خانەوادەی تر دەچێت، لەبەرئەوە تا ئێستە هیچ كچ و كوڕێكیان لە كەسانی غەیرە جولەكە و لە ناو جولەكەیش لە ڕیشەی خۆیان نەبێ كچ و كوڕیان هاوسەرگیریان لەگەڵ ناكەن، بۆ جولەكەی نەتەوەكانی تریش بە هەمانشێوە.
پەیامبەری پارە و بەهێزترین هەڵخەڵەتێنەر
هاینریش هاینە شاعیری ناوداری ئەڵمانیا لە گوتەیەكیدا دەڵێ، پارە گەورە و سەروەری ئەم سەدەیە دەبێ و ئال رۆتچێلدیش پەیامبەری پارە دەبن. ئەو خانەوادەیە لە بازاڕی دارایی و بانكداریدا بە پەیامبەری پارە و گرێبەست و مامەڵە گەورەكان بەناوبانگن، بەهۆی جەنگەوە سامانەكانیان بەڕێژەیەكی یەكجار زۆر زیادی كرد و بۆیە هەمیشە لەگەڵ هەڵگیرسانی جەنگدا بوون، باشترین دەرفەت بۆ كۆكردنەوەی زۆرترین پارە مەیدانی جەنگەكان بوو.
لە شەڕی وڵاتانی ئەوروپا دژی ناپلیۆن، لقی بانكی ئال رۆتچێلد لە پاریس پشتیوانی ناپلیۆنی دەكرد، لقەكانی تریش پشتیوانی وڵاتانی ئەوروپایان دەكرد دژی ناپلیۆن، هیچ كات خۆیان بە تەنیا بۆ لایەك یەكلا نەدەكردەوە، بۆ ئەوەی لە هەر دۆخێكدا بێ ئەوان قازانج بكەن و هیچ كات زەرەرمەند نەبن.
ئەوان یاسا و بنەمای ژیانیان بریتی بوو لە "هەڵگیرساندنی جەنگ و دەستكەوتنی ملیۆنان دۆلار". بە بڕوای ئەوان جەنگەكان تەنیا ژینگەیەكی لەبار بوون بۆ بازرگانی و وەبەرهێنانی زیاتر، هەمووتان ناوی جەنگی "واتەرلۆ"تان بیستووە، كە لەو جەنگە بەریتانیا و هاوپەیمانەكانی بەسەر ناپلیۆن سەركەوتن و بەدیل گرتیان، لقی بانكی ئال رۆتچێلد لە لەندەن بەهۆی تۆڕە سیخوڕییەكانی بە خێرایی ئەو هەواڵەی پێگەیشت و زانی ئینگلیزەكان سەركەوتنیان بە دەست هێناوە، خاوەنی لقی بانكی ئال رۆتچێلد لە لەندەن "ناسان رۆتچێلد" بە پلانێكی زۆر ژیرانە تەنیا بەهۆی ئەو هەواڵە توانی بە ملیۆنان دۆلار قازانج بكات، ئەو تەواوی تاپۆ و بەڵگەنامەكانی خاوەنداریەتی ناو بانكەكەی خستە جانتایەكەوە و بەیانییەكی زوو بەر لەوەی دەرگەی بۆرسەی لەندەن بكرێتەوە لەبەردەم بۆرسەكە بە جلی كەسێك كە خۆی ئامادە دەكات بۆ هەڵاتن، وەستابوو. كاتێك دەرگەی بۆرسەی لەندەن كرایەوە، ئەو گوتی هەموو موڵك و زەوی و خانووەكانی دەفرۆشێت، چونكە ئینگلیزەكان بەرامبەر ناپلیۆن شكستیان خواردووە، چەند سەعاتێكی تر لەندەن بۆردمان دەكرێت، لە ڕێگەی تۆڕێكی سیخوڕی ئەو هەواڵەی بە ناو تەواوی لەندەن بڵاو كردەوە.
خەڵكی بە تەواوی باوەڕیان بە درۆكە كرد و هەمووان بە پەلە پەلەوە چوونە بۆ بۆرسە و هەرچی خانوو و زەوی و موڵكی هەیانبوو بە نرخێكی زۆر كەم فرۆشتیانەوە، "ناسان" لە ڕێی بریكارەكانییەوە موڵك و خانوو و زەوی هەمووانی كڕییەوە، بەر لەوەی بەیانی ڕۆژی داهاتوو بێ، هەواڵی سەركەوتنی ئینگلیزەكان بە لەندەن گەیشتەوە، ئەوكاتە نرخی ئەو موڵك و خانوو و زەویانەی "ناسان رۆتچێلد" زۆر بە هەرزان كڕی بوونییەوە، 300% زیاتریان دەكردەوە و تەنیا لەو ڕۆژەدا بڕی دوو ملیۆن دۆلاری قازانج كرد، جیا لەوەی بووە خاوەنی بەشی هەرەزۆری لەندەن.
دەست گرتن بە سەر جیهان
تا ساڵی 2000 زۆربەی هەرە زۆری وڵاتانی ڕۆژئاوا لە كیشوەری ئەمەریكای باكور و باشوور و ئەوروپا و بەشێكی ئاسیا و ئەفریقیاش بانكی ناوەندی وڵاتەكانیان بە تەواوەتی لە ژێر كۆنتڕۆڵی "ئاڵ رۆتچێلد"دا بوو، لە دوای ڕووداوی 11ی سێپتێمبەری ئەمەریكا ئیتر جەنگیان هێنایەوە ناو گۆڕەپانەكە بۆ كۆنتڕۆڵ كردنی سیستەمی دارایی ئەو وڵاتانەی تا ئەوكات نەیانتوانی بوو كۆنتڕۆڵیان بكەن، بەوهۆیەوە لە دوای 2000ەوە تا ئێستە، ئەوان دەستیان بەسەر بانكی ناوەندی ئەفغانستان، عێراق، لیبیا، سوودان، تونس، میسر، كە دووانیان ئەمەریكا شەڕی دژیان بەرپا كرد و سێی تریش لە ڕێی بەهاری عەرەبییەوە خرانە سەر ئەژنۆ بەرامبەر ئال رۆتچێلد، ئەوەی ماوەتەوە كۆریای باكور و ئێران و كوبا و چین و ڕووسیان لە جیهان كە تا ئێستە لەلایەن ئەو خانەوادەیەوە كۆنتڕۆڵ نەكراون، هەوڵەكانیان بەردەوامە و شەڕی تەنگژەی دارایی و لێدان لە بەرژەوەندی ئەو وڵاتە و تا لە كۆتاییدا ئەگەر هیچ چارەسەر نەمێنێ بە كارهێنانی چەك و بۆمبی ئەتۆمیش بۆ كۆنتڕۆڵ كردنی تەواوەتی جیهان دەگرنەبەر و دەوڵەتی جوولەكەی جیهانی بنیات دەنێن.
ڕۆڵی ئال رۆتچێلد لە دامەزراندنی ئیسرائیل
بەڵێنی بەلفۆر كە بەریتانیای مەزن لە 1917 و لەكاتی جەنگی یەكەمی جیهان بە جولەكەكانی دا، بە سەرەتا و ڕێگەخۆشكەری دامەزراندنی دەوڵەتێك لەسەر خاكێك دادەنرێ و لە پێدانی ئەو بەڵێنە خانەوادەی رۆتچێلد ڕۆڵی سەرەكیان بینیووە و ئەوان بەریتانیایان ناچار كردووە بەڵێنێكی لەو چەشنە بە جولەكە بدات و لە كۆتاییش دا پابەندبوونی تەواوەتی بە بەڵێنەكە دووپات بكاتەوە.
وەزارەتی دەرەوەی بەریتانیا لە دووی تشرینی دووەم/نۆڤێمبەری 1917 نامەیەكی بۆ لۆرد رۆتچێلد ناردووە و دەڵێ، خۆشحاڵین بە نوێنەرایەتی حكوومەتی خاوەن شكۆ پێتان ڕابگەیەنین لەسەر ویستمان لەبارەی جوولەكە و زایۆنیزم، كە وەزارەت ئەو دەسپێشخەریەی كردووە و بڕیاری لێداوە كە بەمشێوەیەی خوارەوەیە، "حكوومەتی خاوەن شكۆ بە چاوی سۆزەوە دەڕوانێتە دامەزراندنی نیشتمانێك بۆ گەلی جولەكە لە فەلەستین، هەموو هەوڵیكی خۆمان دەخەینە گەڕ بۆ ئاسانكاری بەدیهێنانی ئەو ویستە، پێویستە ئەمە بە تەواوی ڕوون بێ كە پێویست ناكات كار بكەن بۆ ڕێگری لە مافی مەدەنی و ئاینی كە نەتەوە غەیری جولەكەكان لە فەلەستین هەیانە و ناكرێ پێشێلی ماف و دۆخی سیاسییان بكەن. بۆیە یەكێتی دەستەكانی زایۆنیزم لەو لێدوانە ئاگەدار بكەنەوە، دڵسۆزتان "ئارسەر بەلفۆر".
بەهۆی ئەو بەڵێنەی خانەوادەی رۆتچێلد لە حكوومەتی بەریتانیا وەریان گرت، دەوڵەتی ئیسرائیل لەو ناوچەیەی ئێستەی دامەزرێنرا.
هیچ شتێك ناتوانێ بەریان پێ بگرێ
ئال رۆتچێلد ئەوەندە بەهێز و كاریگەرن لە تەواوی جیهان هیچ كەس و هێز و شتێك ناتوانێ ببێت بە كۆسپ لەبەردەم بەدیهێنانی ئامانج و ویستەكانیان، ئەوان بانكی ناوەندی و سیاسەتی دارایی ئەمەریكایان بە تەواوی لە ژێر دەستدایە، هەر یەكێك لە سەرۆكەكانی ئەمەریكاش هەوڵیدا بێ ئەو مافە لەو خانەوادەیە وەربگرێتەوە، لە ڕووداوێكی تەمومژاوی كۆتایی بە ژیانی هێنراوە، تا ئێستەش نە هۆكار و نە بكوژەكانیان نەگیراون و نەدۆزراونەتەوە، لە ناویاندا بكوژی هەریەك لە "ئەبراهام لینكۆلن، تایلۆر، هاریسۆن، جاكسۆن، گارفێلد، جۆن كێندی، یەكێك لە قەیسەرەكانی ڕووسیا، زۆرێك لە ئەندامانی كۆنگرێس و سێنات، سەرۆك و خاوەنی بانكەكان لە ئەمەریكا و جیهان، كە دژی ئەوان كاریان كرد بێ و هەڵوێستیان نواند بێ، ئەوا بێ دوودڵی كۆتایی بە ژیانیان هێنراوە و هیچ كاتیش تاوانبار نەدۆزراوەتەوە و ناشدۆزرێتەوە.
سەرمایە و داهاتەكانیان
ئەو خێزانە جولەكەیە تەنیا بە پێدانی قەرزی زۆر و دواتریش لە ڕێی داواكردنەوەی قەرزەكان دەستیان بەسەر زۆربەی بانك و بانكی ناوەندی و وڵاتانی جیهان گرتووە، حكوومەتەكانی دنیا بە ناچاری تاكە شوێنێك كە پەنای بۆ ببەن لە تەنگژە و كارەساتەكاندا خانەوادەی ئال رۆتچێلدە، تەواوی سیستەمی شەمەندەفەر و هێڵی ئاسنینی ئەوروپایان بەنیات ناوە، دەستیان بە سەر پیشەسازی چەك و كەشتی و دەرمان لە جیهان گرتووە، كۆمپانیای هیندی ڕۆژهەڵات و ڕۆژئاوا لەسەردەمی داگیركارییەكانی بەریتانیا هی ئەوان بوو، كەناڵی "سی ئێن ئێن" و هۆلیوود و سەتان مانگی دەستكردی بۆشایی ئاسمان موڵكی تایبەتی ئەوانە، ئەو خانەوادەیە بە دروستكەری پاشاكان و فەرمانڕەواكان دادەنرێن، تەواوی شۆڕش و ئاڵۆزییەكان و تەنگژە ئابووری و هەڵبەز و دابەزەكان ئەوان هۆكاری یەكەم و كۆتایین، لە پەرتووكی بەردەكان لەسەر مێزی شەترەنج دا هاتووە، كە خانەوادەی رۆتچێلد خاوەنی 500 تریلیۆن دۆلارن، ئەمەش لە كاتێكدایە هەموو حكوومەتەكانی دنیا خاوەندی 270 تریلیۆن دۆلاری یەدەگن.