فریاگوزاری سەرەتایی وەك هەنگاوێكی گرنگ و چارەسەرێكی خێرا هەژمار دەكرێت بۆ هەر رووداوێكی لە ناكاوی دژ بە تەندروستی مرۆڤ، بە جۆرێك ڕەنگە ئەنجامدانی فریاگوزاری سەرەتایی لە زۆربەی رووداوەكان هۆكار بێت لە گێڕانەوەی ژیان بۆ هاووڵاتییان، هەر بەو هۆیەوە زۆرینەی كات دەزگە تەندروستییەكان لە دنیا لە هەوڵی ڕێنوێنیكردنی هاووڵاتییانن بە مەبەستی پێدانی زانیاری پزیشكی لەبارەی هەر ڕووداوێكی نەخوازراو بۆ سەر تەندروستی مرۆڤ، بە جۆرێك كەسەكە خۆی یاخود كەسانی نزیك لە رووداوەكە دەتوانن ئەنجامی بدەن و سەركەوتووبن لە جێبەجێكردنی.
یەكێك لەو كێشانەی كە ڕۆژانە ڕووبەڕووی هاووڵاتییان دەبنەوە لە "پێوەدان یاخود گازی مێرووەكان"ە كە ئەمەش بە هۆی هەمە جۆری لە بوونی مێروو لە سروشت و ژینگەی نزیكی مێروو لە خودی مرۆڤ و هەروەها ئاستی پاك و خاوێنی. دەزگە تەندروستییەكان سەرەتا ڕێنوێنیی هاووڵاتییان دەكەن كە چۆن بە دوور بن لە تووشبوون بە هەر كێشەیەكی تەندروستی لە ڕێی مێرووەوە، لە ئەنجامی بەكارهێنان و ڕشاندنی قڕكەری كیمیایی كە بە ڕێژەی 50% پێكهاتەی (DEET) لە خۆ دەگرێت دژ بە مێروو لە ناوچە مەترسیدارەكان، پۆشینی جەستە و پێست بە جۆرێك كەمترین هەل بە مێروو بدرێت كە زیانت پێ بگەیەنێت، هەر جۆرە خواردن و خواردنەوەیەك لە نزیك هەبن وا پێویست دەكات كە داپۆشراو بن، چونكە ڕەنگ و بۆن جیاواز هەستی مێروو ڕادەكێشی، بە هیچ شێوەیەك هەوڵی تێكدانی شانەی مێرووەكان بە ڕێی فیزیكی نەدرێت و هەوڵی بەكارهێنانی قڕكەری كیمیایی بدرێت.
بەڵام هەركات پێوەدان یاخود گازی مێرووەكان لەسەر جەستەی مرۆڤ بە دیار كەوت، دەبێت هەوڵ بدرێت چەند فریاگوزارییەكی سەرەتایی ئەنجام بدرێت، وەك لابردنی ئەندامی پێوەدان لەسەر پێست ئەگەر بینراو بوون، پاقژكردنەوەی ناوچەكە بە بەكارهێنانی ئاو و پاكەرەوەی كیمیایی، هێشتنەوەی ئەو بەشەی جەستە بە ساردی لە ڕێی دانانی كڵۆی سەهۆڵ لەسەر شوێنی پێوەدانەكە و بڵاوكردنەوەی دژە بەكتریا و هەوڵی دەستكاری نەكردنی بە خوراندن یاخود فشاری فیزیكی بێ ئەنجام، وەرگرتنی ئازارشكێن و چاودێریكردنی هەر سووربونەوەیەك و هەڵئاوسانێكی ناتەندروست. بە پێی توێژینەوەكان نیشانەكانی پێوەدان لە چەند سەعاتێكەوە بۆ چەند ڕۆژێك دەبێت.
بە پێویست دەزانرێت هەركات نیشانەكانی پێوەدان بۆ چەند ڕۆژێك بەردەوام بوو و جەستە نەگەڕایەوە باری ئاسایی و تەندروست، وەك هەبوونی نیشانەكانی تووشبوون بە نەخۆشی و هەڵئاوسان و سووربوونەوە بە جەستەدا بڵاوەی كرد و دەردرا و لە ئەنجامی هەوكردن لە شوێنی پێوەدانەكە سەریهەڵدا و نیشانەكان زیاتر قورس بوون وەك هەناسەسواری و هەڵئاوسانی رووخسار و ڕشانەوە و زیادبوونی لێدانەكانی دڵ و لاوازی و بوورانەوە، ئەوكات دەبێت كەسەكە بەزووترین كات بگەیەنرێتە نەخۆشخانە و بخرێتە ژێر چاودێری پزیشك.
ئەسپێ بە مێروویەكی یەكجار ورد دادەنرێت و لەسەر شێوەی جاڵجاڵۆكەیەكی بچووك دەبێت، خۆراكی سەرەكی بریتییە لە خوێنی ئاژەڵ و مرۆڤ، یەكێك لە مەترسییەكانی ئەسپێ كە هەڵگری بەكتریایەكی تایبەت دەبێت لەژێر ناوی (Borrelia burgdorferi) كە لە خوێنی گیانلەبەری ترەوە دەگوازرێتەوە بۆ ئەسپێ و دواتر بۆ مرۆڤ و هۆكاری تووشبوونە بە نەخۆشی (Lyme disease)، كە ساڵانە دوو تا سێ هەزار كەس تووشی ئەم جۆرە نەخۆشییە دەبن لە بەریتانیا، لە سەرەتا لەسەر شێوەی پەڵەیەكی سووری بازنەیی دەبێت بۆ ماوەی 30 رۆژ تەواو بەدیار دەكەوێت، مەترسییەكانی چارەسەر نەكردنی دەبێتە هۆی سەرهەڵدانی ئازار و هەڵئاوسان لە جومگەكان، كاریگەری نەرێنی بۆ سەر كۆئەندامی دەمار و هەستكردن لە مرۆڤ وەك ئیفلیجی لە ماسولكەكانی دەموچاو و لەدەستدانی بیرەوەری و لاوازی و بێ باكی لەكاتی كاركردن و دروستبوونی كێشەی درێژخایەن بۆ دڵ لە ئەنجامی پەرەسەندنی رێژەی هەوكردن لە ماسولكەكانی دڵ و مەترسی تر بۆ سەر مێشك و دڕكە پەتك لە مرۆڤدا.
تۆڵە فەرەج / بەریتانیا
سەرچاوە (دەزگەی تەندروستی بەریتانی)