هەمیشە كتێبی نوێ مژدەیەكی خۆشە بۆ خوێنەر، تایبەت ئەو كتێبانەی خوێنەری ڕژد بە تامەزرۆیییەوە چاوەڕێی دەكەن، تاكوو بیخوێننەوە. هەندێك لەو كتێبانەی خوێنەری نوێ حەزی لێ دەكەن، ئەوانەن، كە كتێبی بەناوودەنگ و نایاب و گرنگن لە بوارە جیاجیاكانی كایەی نووسیندا، یان هیی نووسەرانێكن چەندان ساڵ بەری وەشان كراوە و لەو دەمەدا، لە بازاڕدا دەست ناكەون. چاپكردنەوەی ئەم چەشنە كتێبانە دڵخۆشییەكی لەڕادەبەدەرە بۆ خوێنەرانی سەرەتایی. بە هەمان شێوەش كتێبی نوێ و جوڵاندنی بابەتە جوداكانی كۆمەڵگە بە نووسینی كتێبێك یان زێتر، چاو ڕوونییە بۆ خوێنەران بەگشتی.
كتێبی "زمان و شیعریەت" دوازدەیەمین بەرهەمی "ئارام سدیق"ە. ناوەندی رۆشنبیریی ئەندێشە لە دووتوێی 207 لاپەڕەدا وەشانی كردووە، یەكەم چاپە. لەم دیمانەیەی "وشە"دا، نووسەر وەڵامی چەند پرسێك لە بارەی كتێبەكەی دەداتەوە:
* زانیاری و وردەكاری كتێبەكەت بۆ خوێنەرانی "وشە" باس بكە؟.
"زمان و شیعریەت" ناوی نوێترین كتێبی منە كە هەوڵێكە بۆ خوێندنەوە و ڕەخنەكردنی چەند ئەزموونێكی شیعریی دوای ڕاپەڕین. ئامانجی كتێبەكە پێشكەشكردنی دیدێكی نوێیە بۆ شیعری كوردی، كە لە پێشووتردا هەبووە. دیدێك كە پێی وابووە شیعر دەردەدڵ و دەقی شیعریی دەبێت سۆز بەسەریدا زاڵ بێت و شیعر ببێتە كارگەی لاوانەوەی برینەكانی ئینسان و نەتەوە. لە كاتێكدا شیعری ڕاستەقینە بیركردنەوەیە لە دیاردەكان و برینەكان و ڕووداوەكان.
* "زمان و شیعریەت" چییە؟.
"زمان و شیعریەت" كە ناونیشانی ئەم كتێبەیە، كاركردنە لەسەر ئەزموونی 11 شاعیری دوای ڕاپەڕین، كە 12 نووسینی لەخۆ گرتووە، ئەمە بێجگە لە وتارێك لەسەر پێوەندی "شیعر و بوون" لەم وتارەشدا دیدگای خۆم لەسەر شیعر و پێوەند بە چەند چەمكێكی پێوەندیدارەوە خستووەتە ڕوو، كە ئەم وتارەش دیسان تەواوكارییەكە بۆ تەواوی ڕوانینەكانم لەسەر شیعری كوردی پاش ڕاپەڕین.
* لەم كتێبەدا كارتان لەسەر چی كردووە؟.
ئەم كتێبە كاركردن و دۆزینەوەی دونیای 10 شاعیری پاش ڕاپەڕینە، كە بەشێكیان تا هەنووكە بەبێ دەنگی تێپەڕیون و خوێندنەوە و ڕەخنە نەكراون. لە كاتێكدا كە شایەنی ئەوەن كە ئاوڕی رژدیان لێ بدرێتەوە و دنیا كەشف نەكراوەكەیان بدۆزرێتەوە و سیماكانی ئەزموونەكەیان دیاری بكرێت و گوتاری شیعرەكە بخرێتە ژێر پرسیارەوە و بە ئەزموونەكانی تر بەراورد بكرێن.
* كێن ئەو شاعیرانەی خوێندنەوەت بۆ شیعرەكانیان كردووە؟.
لەم كتێبەدا خوێندنەوە بۆ شیعری هەر یەك لە شاعیران:" دلاوەر قەرەداغی، دڵشاد عەبدوڵڵا، سەباح رەنجدەر، ئەنوەری ڕەشی عەوڵا، كەژاڵ ئەحمەد، هاشم سەڕاج، عەبدولموتەڵیب عەبدوڵڵا، كەریم دەشتی، عەلی پێنجوێنی و حەمە كاكە ڕەش"، كراوە و بەشێك لەم شاعیرانە تەنیا كار لەسەر یەك شیعریان كراوە و بەشێكیان تەنیا یەك كتێبیان وەكو نموونە وەرگیراون. بەڵام بەگشتی هەوڵی ئەوە دراوە وێنەیەكی گشتی لەسەر دنیای شیعریی ئەم شاعیرانە بخرێتە ڕوو و لە ماوەی زیاتر لە چوار ساڵ كۆی ئەم نووسینانە نووسراون.
پڕۆفایلی ئارام سدیق
لە دایكبووی 1981 سلێمانی و لە ساڵی (2000)ەوە دەنووسێت. وەكوو رۆژنامەنووسی مەیدانی نزیكەی 10 ساڵ كاری كردووە و چەند ساڵێكی تریش لە بڵاوكراوە ئەدەبی و كولتوورییەكاندا دەست بەكار بووە. تا هەنووكەش بەردەوامە. لە بواری خوێندندا تا شەشەمی ئامادەیی تەواو كردووە.
خاوەنی چەندان نووسین و كۆڵینەوەی ئەدەبییە، لە رۆژنامە و گۆڤارە ئەدەبییەكاندا. هاوكات یەكەم كتێبی چاپكراوی لە ساڵی 2005دا بڵاو كردووەتەوە و تا هەنووكە خاوەنی ئەم بەرهەمانەی خوارەوەیە:
*دۆزی ژن و هەزارەی نوێ، وتار و چاوپێكەوتن، 2005.
* خۆكوژی، لێكۆڵینەوە لە دیاردەی خۆكوشتن، 2007.
* نووسەران و هەڵبژاردنی مەرگ، لێكۆڵینەوە، 2008.
* گەنج و شوناس، گفتوگۆ لەمەڕ پرسی گەنج 2008.
* ئیستاتیكای گێڕانەوە، لێكۆڵینەوە، 2009.
* ناونیشان لە چیرۆكی كوردییدا، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی، 2010.
*لە تێكستەوە بۆ مانا، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی، 2011.
*دەستپێك لە چیرۆكی كوردییدا، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی 2012.
* سەفەر بە ئەندێشەی پیتدا، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی 2012.
*نەمری و گێڕانەوە، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی 2012.
*بەرەو ڕۆمانی كوردی، لێكۆڵینەوەی ئەدەبی 2015.
*لە سەرەتای ساڵی 2016 لەگەڵ دوو هاوڕێی، یەكەم ژمارەی بڵاوكراوەی "شیعر"یان بڵاوكردەوە، كە تایبەتە بە خوێندنەوە و ڕەخنەی شیعری كوردی و وەرگێڕانی شیعری بیانی و تا هەنووكە چوار ژمارەی لێ بڵاوكراوەتەوە.
هەولێر/ ژیڤان خۆرانی