فەیلەسووفی ناوداری فڕەنسی و دنیا برنارد لیڤی لە بابەتێكدا ئاماژە بەوە دەكات، كە كوردەكان دیموكرات و سیكولارن و دەبوو ئەمەریكا و ڕۆژئاوا هێندە دووڕوو نەبووایەن و پشتیوانیان بوونایه لە بەرامبەر هێرشی ئێران، ئێستەیش نابێ و ناكرێ عێراقێك بە یەكگرتوویی بمێنێتەوە كە بووكەڵەیەكی دەستی ئێرانە و بە ویستی خۆیان یاریی پێ دەكەن.
برنارد هینری لیڤی فەیلەسووفی ناوداری فڕەنسی بە ڕەگەز جوولەكە لە بابەتێكدا بە ناونیشانی "كێ خیانەتی لە كورد كرد" نووسیویەتی، كورد گەلێكن بە درێژایی دەیان ساڵ بە جۆرێك لە جۆرەكان دژی دیكتاتۆرەكان لە سەدەی بیستەم جەنگاون لەم بەشەی دنیادا، ئەوان گەلێكی بچووكن لە عێراق، بەڵام زۆر مەزنن لە ناوەڕاستی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی پڕ لە ئاڵۆزیدا، پێشوازی لە كەمایەتییەكان دەكەن و بە تەواوی بەرەو عەلمانییەت و دیموكراسی هەنگاو دەنێن، پیاوان و ژنانیان وەك هەموو دنیا بینییان وەك شەپۆل بەرەو ڕووی دەوڵەتی داعش بوونەوە لە هاوینی 2014 دا، ئەوان هەڵوێستیان جێگیرە و زیاتر لە هەزار كیلۆمەتر سەنگەریان دژ بە داعش گرت و من شەرەفمەند بووم كە وێنە و فیلمم لەسەر ئەو كارە مرۆیییە گەورەیان ساز كرد كە لەسەر ئەم هەسارەیە ئەوان ئەنجامی دەدەن.
برنارد هینری لیڤی دەڵێ، دوای دوو ساڵ، ئێستە كاتی ئەوەیە ناكۆكییەكان وەلا بنێن، ئەو هێزانە لە سەنگەری پێشەوە تیم تیم من وێنەیانم دەگرت، ئەوان پێشمەرگە بوون كە هاوكاری گوندنشینەكانی مەسیحییان دەكرد كە بگەڕێنەوە دەشتی نەینەوا و هەر ئەوانیش دەرگەی ڕزگارییان بەڕووی مووسڵدا كردەوە، لە كۆتادا بارزانی سەرۆكی كوردەكان بۆ ئەوەی لە كۆتای تونێڵەكە بگات بە ڕووناكی لەگەڵ حزبەكانی تر بڕیاری ئەنجامدانی ڕیفراندۆمیان بۆ دیاریكردنی مافی چارەی خۆنووسین و سەربەخۆیی دا، لە 25ی ئەیلوول/سێپتێمبەر هاتە ئەنجامدان، بارزانی ڕاشكاو و ئارام بوو بەرامبەر بە داهاتووی گەلەكەی و هێمای بۆ ئەوە دەكرد، دوای ئەوە لەگەڵ بەغدا دەكەونە گفتوگۆی چڕ، چونكە تا ئێستەیش كوردستان بەشێكە لە عێراق، دووپاتی لەوە دەكردەوە كە تاكلایەنە بڕیاری ڕاگەیاندنی سەربەخۆیی نادات.
ئاماژەی داوە، دوای هەموو فشار و هەڕەشە و بژاردەكان كە خرایە بەردەستی كوردەكان، ئەوان و كەتەلۆنییەكان بڕیاری خۆیان دا و ڕیفراندۆمیان ئەنجام دا، بەڵام ئەوەی لە كوردستان دەگوزەرا ویست و تینوویەتی خەڵكەكەی بوو بۆ ئازادبوون و سەربەخۆیی لە وڵاتێكی پارچەبوو لە ژێرناوی فیدراڵیەتییەكی ناڕاست، ڕیفراندۆم بەشێوەیەكی شەفافانە و پاك ئەنجام درا، وڵاتانی دیموكراتی جگەلە ئیسرائیل سەركۆنەی هەڵوەشاندنەوەی یەكێتی عێراق و سەروەرییەكەیان كرد و دژی ڕیفراندۆم وەستانەوە، ئەمەیش لە كاتێكدایە ئێستە دەوڵەتەكە لە دەستی ئێراندایە و بووەتە شانۆیەكی جەنگی ناوخۆیی لە نێوان شیعە و سوننە، عەبادیش هەڕەشەی داخستنی دەروازە و فڕۆكەخانەكان و هێرشی سەربازی كرد، میلیشیاكانی سەر بە پاسداران و هێزەكانی تری عێراق كە لەلایەن ئەمەریكاوە مەشقیان پێ كراوە و چەكیان پێ دراوە لە 15ی ئۆكتۆبەر بەرەو كەركووك پێشڕەوییان كرد، ئەمەیش لە كاتێكدایە ئەمەریكا بە مانگە دەستكردەكان چاودێری دۆخەكەی دەكرد، دەیتوانی بە فڕۆكەكان سوپاكەی بەغدا بكاتە ئامانج، بەڵام ماوەیەكی كاتی پێدان تا پێشڕەوی بكەن، بۆیە ئەوان بەهۆی ناكۆكی لە نێوان كوردەكان و ناپاكی بەشێك لە سەركردەكانی یەكێتی و حزبەكەی جەلال تاڵەبانی بە ئاسانی چوونە پێشەوە، ئەمە جۆرێك لە تەسلیمبوون و ڕەتكردنەوەی بەرگریكردن بوو لە خاكی كوردەكان، ئەمەیش پێشتر لەلایەن كوڕەكەی تاڵەبانی و قاسم سولەیمانی ڕێككەوتنی لەسەر كرابوو.
ئەو فەیلەسووفە نووسیویەتی، كوردەكان ماوەی سێ ساڵە درۆیان لەگەڵ دەكرێ لەلایەن ئەو وڵاتانەی بانگەشەی دیموكراتییەت دەكەن، بۆیە ئەوان بێدەنگن و میلیشیاكانی ئێران هاتنە شارەكانی كورد و ماڵی خەڵك دەسووتێنن و ئازادی و یاسا لەناو دەبەن، ئێمە لە زووەوە هەستمان بەوە كردووە و ئاماژەمان پێ داوە، تاران لە دەرفەتێك دەگەڕێ كە ئەو كوردەكان لەناو ببات كە ویستی سەربەخۆیییان هەیە و كاری بۆ دەكەن، بۆ ئەوەی دوا بەربەست لە بەردەم هیلالی شیعی لابدات، من زانیاری تەواوم پێ گەیشت لە 11ی مانگەوە كە هێزەكانی پاسدارانی ئێران هاتوون و هەڕەشەی گەورەیان كردووە كە هێرشی سەرتاسەری دژی كوردستان ڕادەگەیەنن، بەڵام حكوومەتەكانی ڕۆژئاوا هیچ هۆشدارییەكیان بە تاران نەدا و بێدەنگییان لێ كرد، كوردەكان ئێستە لە دۆخێكی نامۆ و نیگەرانیدان، هەمیشە لە خۆیان دەپرسن، ئایا ئەمەریكا ئێمەی فرۆشت؟ ئایا ترەمپ بەغدا و عێراق پێشكەشی ئێران دەكات و دان بە حوكمی ئایەتوڵاكان دەنێ و ئەوەی دەیڵێی بۆ دژایەتییان تەنیا قسەیە؟ ئەوان لەسەر حەقن ئەگەر كۆشكی سپی بەردەوام بێ لە پشتیوانی كردنی كوێرانەی عەبادی و بیەوێ بە هەر نرخێك بێ عێراق بەیەكگرتوویی بمێنێتەوە تەنانەت ئەگەر هاوپەیمانە كوردەكانیشی لە دەست بدات، ئەمە كارێكی مەترسیدار دەبێ و هەمان سیاسەتی ئۆباما دەبێ لە سووریا كە ڕێی بە ئەسەد دا گازی سارین دژ بە خەڵكەكەی بەكار بهێنێت. لەبارەی ڕووسیایشهوه دەرفەتێكی زێڕینی لە بەردەمدایە، چونكە ئەو ناوچانە لایەنگر و هاوپەیمانی سەرسەختی ئەمەریكان، ئەگەر ئەمەریكا لەسەر ئەو سیاسەتەی بەردەوام بێ، ئەوا پوتین هیچ دوودڵ نابێ لە دزینی تەواوی ئەو ناوچانە بە پشتیوانیكردنیان.
لە بەشێكی تردا دەڵێ، لە كۆتادا ئەوەی لە 1939 بەسەر پۆڵەندییەكان هات و چیكوسلۆڤاكەكان دەستیان پێ كرد و دنیا بێدەنگ بوو، مەترسی هەیە دووبارە ببێتەوە و كوردەكانیش لە پۆڵەندییەكان كەمتر نین، ئامادەن بمرن لە پێناوی ئازادبوون و سەربەخۆییدا، دەبێ ڕۆژئاوا و دیموكراتەكان بێنە دەنگ و كۆتا بەو عێراقە بێنن كە بووەتە بووكەڵەی دەستی ئێران.