نووسەرێكی ڕۆژئاوایی لە ڕۆژنامەیەكی بەریتانی هێما بۆ ئەوە دەكات، شەڕی عەفرین دەكرێ ببێتە خاڵێكی گرنگی وەرچەرخانی كورد لە توركیا و ئێران و عێراق و سووریا، ئەوان بیری نەتەوەیی بەتەواوی بەسەریان زاڵ بێ و شۆڕشێكی گەورە لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دروست بكەن، پێویستە ئەمەریكا و ڕۆژئاوایش لە خۆیان بپرسن لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەدوای چییەوەن؟ چونكە لە وەڵامی ئەو پرسیارە دەتوانن پشتیوانی كورد لەو هەنگاوە بكەن، گورزێكی تر لە بەرژەوەندییەكانی ڕووسیا لە ناوچەكە بدەن، لە بەرانبەر ئەو گورزەی ڕووسیا لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا لە وڵاتانی ڕۆژئاوا دا.
گاریس ستانسفێلد پسپۆڕ و وانەبێژ لەبارەی سیاسەتی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە پەیمانگەی توێژینەوەی عەرەبی و ئیسلامی لە ڕۆژنامەی "
گاردیان"ی بەریتانی، وتارێكی بەناونیشانی "هێرشی توركیا بۆ سەر كوردەكانی سووریا، ئەگەری هەڵگەڕانەوەی ناوچەكە" و دەڵێ، كردنەوەی بەرەیەكی نوێی شەڕ تەنیا ململانێیەكی ناوچەیی و لۆكاڵی نییە، ڕەنگە ببێتە هۆی دروستبوونی شۆڕشێكی سەرانسەری كورد بۆ دووبارە نەخشەكێشانەوەی ناوچەكە، پێویستە لەسەر وڵاتانی ڕۆژئاوا بڕیار بدەن و بزانن دەیانەوێ چی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەدەست بهێنن و یاریزانەكانی تر چ سوودێك لە دۆخەكە دەكەن، كوردەكان لە هەریەكێك لەو دەوڵەتانەی تێیدا دەژین، بوونیان بە مەترسی هەژمار دەكرێ، لە ئێران گەلی كورد بە دەستگرتن و لەسێدارەدانەوە دەناڵێنێ، كوردەكانی عێراقیش ڕووبەڕووی هێرشێكی سەربازی ڕێكخراو بوونەوە، هەرچەندە ئەوان دەسپێشخەری سیاسی و دیپلۆماسی دەكەن، بەڵام تا ئێستە پێشوازییان لێ نەكراوە، ئەگەری ئەوە هەیە، ئەو دۆخەی كورد كە لە عێراق و توركیا و ئێران هەیە، یەكیان بخات و ببنە ئۆپۆزسیۆنێكی هاوبەش و ڕووبەڕووی وڵاتەكان ببنەوە، دوای ڕیفراندۆمی سەربەخۆیی.
نووسەر دەڵێ، گرنگتر لەوە وڵات و زلهێزانی ڕۆژئاوان، ئەوان بە تەواوی بوونەتە هاوپەیمانی كوردەكانی عێراق، كە ڕۆڵ و بەهایەكی یەكجار گەورەیان لە شەڕی تیرۆریستانی دژ بە داعش نوواند، بۆچوونی وڵاتانی ڕۆژئاوا لۆجیكییە، بەڵام ئامانجێكی لەدەستچوویشە، بۆ پابەندبوون بە سیاسەتی پاراستنی سەلامەتی ناوچەكە و نەخشەكە لە عێراق، بەڵام لە بۆچوونی كورد ئەمە جیاوازە ئەوان سەلماندوویانە كە دەبنە بریكارێكی بەسوود لەكاتی پێویستیدا، هاوڕێیەكی باش كە ڕۆژئاوا لە بیر ناكات، ئەم یارییەی بەسەر كوردەكانی عێراق هات، جارێكی تر لەسەر دوورترین ناوچەی باكوری سووریا كە لە ژێر دەستی كوردەكانە دەستی پێ كردووە، كە لەلایەن یەپەگە و پەیەدە كۆنتڕۆڵ كراوە، بە بڕوای توركیا ئەوانە جیاوازییەكی ئەوتۆیان لەگەڵ پەكەكەدا نییە، كە لەلایەن توركیا و ئەوروپا و وڵاتانی ڕۆژئاوا بە ڕێكخراوێكی "تیرۆریستی" هەژمار دەكرێ، بەڵام لە تەك ئەمەدا كوردەكانی سووریا دووپات لەوە دەكەنەوە، كە ئەوان خەڵكی سووریان و پابەندن بە هەرێمی خۆبەڕێوەبەری رۆژئاوا، دەیانەوێ سووریایەكی فیدراڵ لە داهاتوو بنیات بنێن و هاوپەیمانی وڵاتانی ڕۆژئاوایشن بۆ لەناوبردنی تیرۆریستانی داعش.
لە بەشێكی تری وتارەكەدا هاتووە، هەرچەندە سەركردەكانی پەیەدە لەو بڕوایەدان كە ئەوان بەشێك نین لە پەكەكە، بەڵام بیانووگرتنەكە لەلایەن توركیاوە هەیە و بەڵگەیش بۆ دۆخی ڕابردوو دەهێنرێتەوە، چونكە پەكەكە پێشتر بارەگای لە سووریا بوو و حكوومەتی سووریا ماوەی چەند ساڵێك پشتیوانی پەكەكەی كرد و هانی كوردەكانی دەدا بچنە ڕیزی چەكدارانی پەكەكە، ئێستەیش بەشێك لەو چەكدارانە گەڕاونەتەوە ناوچەكانی خۆیان، ئەمەیش مانای ئەوە نییە یەپەگە بریتی بێ لە بەشێكی پەكەكە. جیالەوەیش پەیەدە لە دوای 2011ەوە سەلماندوویانە كە دەتوانن ناوچەكانی خۆیان بەڕێوە ببەن و لە ئاڵۆزی و شەڕی دوور بخەنەوە، هێزەكانیان بە چەك و كەلوپەلی كەمەوە توانییان سەركەوتن بەسەر تیرۆریستانی داعش بهێنن، دوای ئەوەی چوونە ناو هێزەكانی سووریای دیموكرات، توانییان چەندان شار و گوند و ناوچە لە تیرۆریستان پاك بكەنەوە، لەوكاتەوەی وڵاتانی ڕۆژئاوا بە تایبەت ئەمەریكا هاوكاری كردن، كوردەكان ئەزموون و شارەزایی زۆریان لە شەڕی تیرۆر بەرپا كردووە.
هێمای بۆ ئەوەیش كردووە، هەرچەندە بە بڕوای وڵاتانی ڕۆژئاوا توركیا هاوپەیمانیانە لە هاوپەیمانییەتی ناتۆ، بەڵام كوردەكانیش هاوپەیمانی ڕۆژئاوان لە شەڕی داعش، كاتێك پێویستی ڕوومان لێ دەكات، پێویستە بڕیار لەبارەی بژاردەیەكی مەحاڵ بدەین، بۆیە بژاردەكانە ئاسانە و ڕوونە، عەفرین وەك ناوچە كوردییەكانی عێراق نییە، بە بیانووی ئەنجامدانی ڕیفراندۆم پشتگوێ بخرێ، بە ئاسانی ڕۆژئاوا دەسبەرداری كوردەكان بێ، چونكە عەفرین هیچ ڕیفراندۆمێكی تێدا نەكراوە، بەڵكو بەزۆر هێرشی دەكرێتە سەر. جیا لەوەیش توركەكان تا ئێستە پێشڕەوییەكی ئەوتۆیان نەكردووە و ئەردۆغان بە بەردەوامی بۆردمانیان دەكات و زیانی زۆریان پێ دەگەیەنێ و توركیاش تێچووی زۆری لەو شەڕە پێویستە كە ئەردۆغان بەهۆی كودەتا شكستخواردووەكەوە تووشی بووە، ئەگەر ئەردۆغان و هێزە هاوپەیمانەكانی بچنە ناو شەڕێكی خوێناوی لە عەفرین، حوكمی ئەردۆغان دەبێتە جێی گومان لەلایەن خەڵكی توركیاوەیش، چونكە ئەمە دەیسەلمێنێ كە چەند دەمارگیرە و دواتر چی بە كوردانی وڵاتەكەی دەكات. بۆیە لە تەك ئەمەدا پێویستە كوردەكانی توركیا ئەو شەڕە بكەن بە بیانوو و دەست بە هەڵگەڕانەوە دژی حوكمی ئەردۆغان بكەن و بیری نەتەوەیی بە تەواوی بەسەر خۆیان زاڵ بكەن، كە لە عێراق و ئێرانیش بیری نەتەوەیی كورد لە پەرەسەندندایە، بۆیە پێویستە شۆڕشێكی تەواو فرەوان و سەرانسەری دژ بەو وڵاتانە ئەنجام بدەن، هاوپەیمانەكانیشیان لە دەرەوەی ئەگەرەكان نین، پێویستە لەو دۆمینەیەی كوردستان دەیكات، گۆڕانێكی جۆری گەورە دروست بكەن، یاری سنووری زۆرەملێی ڕژێمی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بسڕنەوە، لەو دۆمینەیەدا لە پرسی عەفرین و هەڵایسانی شۆڕشیش وڵاتانی ڕۆژئاوا و ناتۆ بێهەڵوێست نابن.
ئەو دەڵێ، ئەو هەنگاوانە دەبێتە هۆی بەشداریی سووریا و ڕاكێشانی بۆ بەرەی ناتۆ و پەرەپێدانی بەرژەوەندییەكانیان و ڕووبەڕووبوونەوەی بەرژەوەندییەكانی ڕووسیا لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا و ناوچەی بەلتیق، چونكە ئەوە ڕوونە كە ڕووسیا پشتیوانی توركیایە لە هێرشكردنە سەر عەفرین، لە ڕێگەدان بە بەكارهێنانی ئاسمانی ناوچەكە و گوێنەگرتن لە ئازار و مەینەتی كوردەكان بەدەست بۆردمانی توركەكانەوە، پرسەكە تەنیا عەفرین نییە، بەڵكو لە توركیا و ئێران و عێراقیش هەمان كێشە هەیە، ئێستە كاتی ئەوەیە وڵاتانی ڕۆژئاوا لە خۆیان بپرسن بە كردەیی ئەوان چییان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست دەوێ و ئامانجیان چییە؟ ئەگەر پرسەكە جێگیری و ئاشتی و دیموكراتییە، بێگومان لەو دۆخەی ئێستەی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست ئەوە خەیاڵە و هیچی بەدوادا نایەت، بەڵام ئەوان تا ئێستە وەڵامیان پێ نییە، بۆیە ڕووداوەكان بەردەوامیان دەبێ و بەردەوام لە بەرژەوەندییەكانی وڵاتانی ڕۆژئاوا دەدرێ.