شێوەكار رزگار فەقێ عەوڵا: هونەری شێوەكاریی كوردی زۆر بەرەوپێش چووە

:: PM:01:48:07/12/2016 ‌
 
رزگار فەقێ‌ عەوڵا كە لە ساڵی 1964 لە شارۆكەی رواندز لە دایك بووە، ساڵی 1984 – 1985 پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی سلێمانیی تەواو كردووە، یەكەم پێشانگەی تایبەتی لە ساڵی  1981 لە رواندز كردووەتەوە و تا ئێستە خاوەنی نۆ پێشانگەی تایبەت و بەشداری زیاتر لە 87  پێشانگەی هاوبەشی لە كوردستان و دەرەوە كردووە. چەندان نووسینی هونەری لە گۆڤار و رۆژنامە كوردییەكان بڵاو كردووەتەوە و كاری دیزاینی بۆ زۆربەی گۆڤار و رۆژنامە كوردییەكان كردووە، مۆتیفی بۆ زۆربەی گۆڤار و رۆژنامەكان كردووە و ئێستە مامۆستایە لە پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی هەولێر و بەڕێوەبەری هونەرییە لە گۆڤاری (گەپ)ی كاریكاتێری. لەم دیمانەیەی "وشە"دا وەڵامی چەندان پرسیار دەداتەوە.

* دەستپێكی كاری هونەریت بە شێوەیەكی ئەكادیمی یان لە رێگەی بەهرەوە بوو؟ 
    - پێش ئەوەی بچمە پەیمانگەی هونەرە جوانەكانی سلێمانی، بەهرەی هونەریم تێدا بەدی دەكرا، هەر لە پۆلی یەكەمی سەرەتایی ئەو كاتەی وانەی هونەرمان دەخوێند وێنەكەی من لە هەر هەموویان جوانتر بوو، جارێكیان وانەی هونەرمان هەبوو، مامۆستا پێی گوتین وێنەی مراوی لەناو ئاودا بكێشن، پاش ئەوەی وێنەكەم كێشاو تەواو بوو، مامۆستا زۆر سەرسام بوو بە وێنەكەی من، وێنەكەی هەڵگرت بە هەموو پۆلەكانی قوتابخانەی گێڕا. بەم جۆرە زیاتر پەرەم بە هونەری وێنەكێشان دا تا چوومە پەیمانگەی هونەرە جوانەكان، لەوێوە بە شێوەیەكی زانستی و ئەكادیمی فێر بووم. سەرەتا بە شێوەی ریالیزمی كارم دەكرد، پاشان شێوەی تەكعیبیم وەرگرت، ئینجا بە بەرەوپێشچوونی ئەزموونی هونەریم، ئێستە ستایڵی تایبەتی خۆم هەیە كاری پێ دەكەم.

* هەندێك لە هونەرمەندانی شێوەكار لایان وایە كە هونەر فریادڕەسی ئەوانە، ئایا یادەوەریی جەنگەكان لەناو تابلۆ و كارەكانی تۆدا چی فریادڕەسێكە؟
- بەڕاستی هونەر فریادڕەسی هونەرمەندانە، واتە ئیشكردنی هونەری راستەقینە خۆی رەنگدانەوەی ژیانی مرۆڤە، لەبەر ئەوەی ئێمە هەموومان لە ژیانی تایبەتی خۆماندا بەناو چەندان هەوراز و نشێوی ژیاندا تێپەڕیوین. هەروەها دەتوانین بڵێین لەو ماوەیەدا بە دەیان جەنگ و ناخۆشی و ئازارمان چێشت، ئێمەی هونەرمەند زیاتر لە مرۆڤی ئاسایی هەستمان بە قووڵبوونەوەی ئازارەكان دەكرد، چونكە هونەرمەند زیاتر لە هەموو كەسێك هەستی ناسكترە و زووتر و زیاتر درك بە ناخۆشییەكان دەكات. لەبەر ئەوە كاردانەوەی هەموو ئەو یادەوەرییانە لە تابلۆكانمدا رەنگ دەدەنەوە و دەبنە هەوێن بۆ دروستبوونی فریادڕس و دروستبوونی جەنگاوەری ئازا و دلێر، بێگومان ئەو جەنگاوەرەش پێشمەرگەیە.

* تۆ مۆتیفیش دەكەیت، ئایا بۆچی ئەم هونەرە وەك پێویست لە كوردستاندا ئاوڕی لێ نەدراوەتەوە؟
- هونەری مۆتیف، كاركردنێكی هونەریی زۆر خۆشە، بەماوەیەكی زۆر كەم بۆ دروستكردنی مۆتیفێك مانایەكی گەورەت پێ دەبەخشێت، مۆتیف زیاتر بۆ جوانكردنی پەیامی شیعر و چیرۆك دروست دەكرێت، هەندێك جار بۆ رازاندنەوەی بەرگی كتێبێك دادەنرێت، بە هەر جۆرێك بێت من عەشقی مۆتیفم، واتە هەر ئەوەندەیە قەڵەم و كاغەزێكم بكەوێتە دەست، یەكسەر مۆتیف دروست دەكەم، هەر لە زووەوە مۆتیف بۆ دیوانی شاعیرە كوردەكان دادەنرا، هەروەها لە بڵاوكراوە كوردییەكان لە گۆڤار و رۆژنامەكان مۆتیف دادەنرا، من لە ڕۆژنامەی "هاوكاری" لەگەڵ هەموو شیعرێكدا مۆتیفم دەدیت، كە ئەو دەمانە هونەرمەند دارا محەمەد عەلی مۆتیفی دەكرد و لە گۆڤار و رۆژنامەكان بڵاوی دەكردەوە، نازانم بۆچی هونەرمەندان زۆر خۆیان لە قەرەی مۆتیف نادەن؟. ئەو هونەرمەندانەی ئێستە كاری مۆتیف دەكەن بە پەنجەی دەست دەژمێردرێن، ئەوانیش هونەرمەند قەرەنی جەمیل و مامۆستا دارا محەمەد عەلی و عەلی دەروێش ناسراو بە (بەمۆ).

* هونەری كوردیی ئێستە چۆن بەراورد بە هونەری وڵاتانی دەوروبەر دەكەیت و لە چ ئاستێكدایە؟
- هونەری شێوەكاری كوردی بە رای من زۆر بەرەوپێش چووە، دەتوانم بڵێم لە زۆربەی وڵاتانی دەوروبەرمان ئەگەر لە ئاستی ئەوان نەبێت، ئەوا بێشك لەوان باشترە، ئێستە بەهۆی زۆربوونی سەنتەری فێربوونی هونەر و كردنەوەی چەندان كۆلێژ و پەیمانگەی هونەرە جوانەكان لە شار و شارۆكەكانی كوردستان، هەروەها بەهۆی زۆربوون و زوو گەیاندنی هەواڵی هونەری لە تۆڕە كۆمەڵاتییەكان، هونەری شێوەكاریی كوردی زۆر بەرەوپێش چووە، هەروەها هاتنەوەی چەندان هونەرمەندی باش و بە ئەزموون لە دەرەوەی وڵات، كاریگەرییان هەبووە لە بەرەوپێشچوونی ئەو هونەرە. 

* هەندێك لە هــــــونەرمەندانی كـــورد كەوتوونەتە ژێر كاریگـەریی هــــــونەری بیانی، ئایا  ڕەســــــــــەنایەتی لە هونەری شێوەكاریدا تا چەند گرینگە، یان ڕەسەنایەتی شێوەكاری كوردی چییە؟
- دیارە ناسنامەی هەموو میللەتان بە هونەرەوە دەناسرێتەوە، دەبێت هونەرمەندانی كورد كاریگەری هونەرمەندانی بیانییان لەسەر بێت بەشێوەیەكی ئەرێنی، واتە بە جۆرێك كار نەكاتە سەر ونبوونی شوناس و رەسەنایەتی میللەتەكەمان، بە شێوەیەك هونەرمەندی كورد بتوانێ  هەردەم لە كارەكانیدا تێكهەڵكێشییەك بكات لە ناو تابلۆكانی، واتە دەبێت لە كارەكانیدا رەسەنایەتیی كوردی دیاری بكات، ئەویش بە هۆی دانانی زەخرەفە و نەخش و  نیگاری بەڕە و بەرماڵ لە ناو كارە هونەرییەكانی، بەو جۆرە دەتوانین رەسەنایەتیی هونەری كوردی شێوەكاری بناسینەوە.

*  ئەم هونەرە تا چەند پێوەندی بە چەمكی رۆشنبیریی خودییەوە هەیە؟ 
-  هونەری شێوەكاری كوردی لە مەیدانی رۆشنبیریدا بە تەواوی ئەسپی خۆی تاو داوە، واتە هونەرمەندانی شێوەكار زۆربەیان باكگڕاوەندێكی رۆشنبیریی باشیان هەیە تا بتوانن بەرهەمە هونەرییەكانیان تێدا بەهێز بكەن، ئەوەش لە كارە هونەرییەكانیان بە باشی رەنگ دەداتەوە. دیارە ئەگەر رۆشنبیری خودی نەبێت، بە هیچ جۆرێك ئەو بەرەوپێشچوون و گۆڕانكارییە هونەرییە بە لایەنی ئەرێنی نەدەڕۆیشت.

* رۆشنبیریی خودی لەناو شێوەكارانی كورددا بووەتە پێویستییەكی كاركردن؟ 
-  بەڵێ‌ هەروەك لە پرسیاری پێشەوە وەڵامم دایەوە، دەبێت رۆشنبیرییەكی تەواو لە بیركردنەوەی خودی هونەرمەنداندا هەبێت. دەبێت بەو رۆشنبیرییە داهێنان دروست بكات. كەواتە پێویستە رۆشنبیری خودی لە بیركردنەوەی هونەرمەندانی كورددا هەبێت.

* كار و پڕۆژەی داهاتووتان چییە؟
-  ئێستە خۆم ئامادە دەكەم بۆ كردنەوەی دەیەمین پێشانگەی تایبەتیم كە بتوانم لەو پێشانگەیەمدا شتێكی نوێ‌ بۆ جەماوەر نیشان بدەم. 

وشە/ غەمگین خدر


وشە - تایبه‌ت