سارا ئەفەندی: ئێمەی ژن خۆمان كەمتەرخەم بووین

زۆرن ئەوانەی دەمێكە لەناو دەریای ئەدەب مەلەی نووسین دەكەن، بەڵام تا ئێستە هیچ لایەن و دەزگەیەك ئاوڕیی لێ نەداونەتەوە. باشە ئەگەر بپرسین: كام لەوانە نوێكاری و گۆڕانكارییەكی بەرچاوی كردووە لە كارەكەی خۆیدا؟ لەمبارەیەوە پێمان باشە چەند دەنگێك كە بوونیان هەیە لە ناوەندەكەدا بەسەر بكەینەوە. سارا رەشید ئەفەندی دانیشتووی ئەڵمانیایە و ئافرەتێكی بوێر و جواننووسە. "وشە" لەم دیمانەیەدا رووبەڕووی چەند پرسیارێكی كردووەتەوە..

هەموو كاتێك گوتوومە زۆر دەخوێنمەوە، ئەمەش دەگەڕێتەوە بۆ ساڵانی زۆر منداڵیم كە باپیرم بەشێوەیەك فێری كردبووین ئەگەر هەر شتێكم بخوێندایەتەوە لەبری ئەو خوێندنەوەیە، رۆژانەكەی بۆ زیاد دەكردم، بەڵام لە سەردەمی دواتر خۆم خولیای خوێندنەوە بووم بەتایبەتی شتی كۆمەڵایەتی، مێژوویی و دیوانی شاعیرەكان، مرۆڤ كە بوو بە هاوڕێی خوێندن و پەرتووك، ناتوانێ وا بەئاسانی دەستبەردار بێت.

ئێمەی نووسەرانی ژن خۆمان كەمتەرخەم بووین لەكارەكانماندا وەك هەموو شتەكانی ترمان، چونكە ژنی كورد لە هەموو بوارەكانی ژیاندا پێشڕەویی پیاوان بووین، ئەو ژنانەشمان زۆرن كە لە بوارە جیایاكاندا كاریان كردووە.  بەلای منەوە خوێندەواری بەڵێ بەشێكە لە وشیاری، بەڵام ئەوەندەش گرنگ نییە، چونكە هەموو مرۆڤێكی خوێندەوار ناتوانێ بنووسێت یان گوێی بۆ رابگیرێت. ئێمەی ژنانی كورد هەر چاوەرێی پیاوان بووین هەتا ناومان بێنن، بەڵام ئەو تەنگژەیە نەما و شۆڕشێكی گەورە رووی دا لە ئەدەبیاتی كورد كە ئەمە ئامانجی ژنانی ئێستەمانە و چیتر چاوەڕێی هیچ كەس ناكەین و خۆمان كار بۆ خۆمان دەكەین.

من ئەگەر بڵێم پێناسەی عەشق كەس نەگەیشتووەتە ئەوەی بتوانێ پڕاوپڕ نرخی خۆی بداتێ، چونكە عەشق واتای زۆرە بۆ زۆر شت عاشقین، بەڵام ئەگەر لە ناخەوە ئاشق بین نەك بۆ خۆ هەڵخەلەتاندن لە هەندێ بێ تاقەتی كە بەداخەوە لەمرۆدا بەواتا هەڵخەلەتاوەكەی دەیبینم هەر قسەی سەر لاپەڕە و پەرتووكە و هیچی تر. من تا ئێستە بەو شێوەیە عاشق نەبووم كە بتوانم نرخێكی وای بۆ دانێم پڕاوپڕی بم، ئەمە بۆ رەگەزی بەرامبەر. بەڵام من زۆر عاشقم بە وڵاتەكەم بە خانەوادەكەم، لە هەموویان زیاتر بە منداڵەكەنم، بەواتا من بەبێ عەشق ناتوانم چركەیەك بژیم.

من رێزم هەیە بۆ بۆچوونەكە و دەكرێ بەشێوازێكی تر بدوێن، چونكە لە ئەدەبیاتی ئەمڕۆماندا شتی باش و خراپیش هەیە و دەكرێ لە بێژنگیان بدەین، چاكەكا‌ن بهێڵڕێتەوە و خراپەكە بەلاوە نێین، لە هەموو دنیادا وایە بەرهەمی باش و خراپ هەیه.

گرفتی رەخنەی ئەدەبی ئەمڕۆمان دەگەڕێتەوە بۆ زۆر لایەن، لە هەموویان گرنگتر ئەم سایتە ئەلیكترۆنییانەی ئێستەمان كە تاكەكەس دایدەنێن، هیچ زانیارییەكیان لەسەر ئەدەب و رێزمانی كوردی نییە و تەنیا بۆ پڕكردنەوەی ماڵپەڕەكەیان هەموو شتێك بڵاو دەكەنەوە. بۆ نموونە لە پەنا نووسەرێكی پڕ ئەزموون، نووسراوێكی تر، دەبینی كە ناكرێ بەیەكەوە دابنرێن، زۆر شتی تریش هەن كە ئەمڕۆ بوونەتە رێگر لە پاكسازیی نووسین. 

هەڵبەستەوانی جاویدانیمان هەیە و ناكرێ بڵێین نیمانە، بەڵام بەرهەمی زۆر بۆر هەن وەك لە پێشەوە باسم كرد، دەبێ رێگر هەبێت لە بەردەم بەرهەمە باشەكان بەرامبەر  بە خراپەكان. بەرای من نووسەران لەم سەردەمەی ئێستەماندا دەبێ زۆر خۆیان هیلاك بكەن لە دەرەوەی نووسینی كوردی، پەرتووك بخوێننەوە، نەك هۆنراوەكانیان یاخود نووسینەكانیان تا پێنج وشەی كوردی تابێت سێیان عەرەبی یا فارسی یاخود هەر زمانێكی تر بێت، چونكە زمانی كوردی زاراوەی زۆرە و زۆر وشەی جوان و پڕ مانامان هەیە و هیچ كات رەخنە نییە ئەگەر هەڵبەستەوان وشەیەكی ناو هەڵبەستەكەی بەزاراوەیەكی تر بنووسێت، بۆ نموونە لۆر، كرمانجی زازا و هەورامی. من بەردەوام دەڵێم نەفرەت لە وشەی بێگانە، چونكە بەس ئێمەی كورد فێرین وشەی بێگانە بەكار بهێنین.