وا لەم دۆخە گڕگرتووەی خۆرهەڵاتی ناویندا، هێشتا هەرێمە پەریزادەكەی كوردستان پاژنەپێیەكی نەخستووه‌تە سەر كەناری ئەهریمەنزادەی مۆدێرنێتە، هەرێم لەناو دوكەڵ و تۆزی قۆناغێكی ڕاگوزەردایە و جار نا جارێك بەرەو دواوە هەنگاوی پێ دەنێنەوە، لەم قۆناغە ڕاگوزەرەیدا خەریكبوو (ڕیفراندۆم) ببێتە مەیتەرەوانێك و ئەسپەشێی سەربەخۆییمان بۆ ڕام بكات، خەریكبوو هەستی پەنگخواردووی 100 ساڵەی نەتەوەییانەی كورد لە بەری ڕەنج و ماندووبوونی شۆڕشەكانی بخوات، بەڵام بە دەمە تەوری گەلەكۆمەی هەرێمیی، بە دەسكە تەوری ناوخۆیی، ڕەنج بەخەساریان كردەوە.
ئێسته خەڵك و حكوومەتی ئەم هەرێمە، لە قۆناغی پێش دەوڵەتدان، لە بەردەرگای حەوشەی مۆدێرنێتە و بەسەر پشكۆوە ڕاگیراون، هێشتا ئیرادەی نەستی كۆی سیاسی، حەكیمانە موتوربە نەكراوە، هەردەم خەڵكی ئەم هەرێمە لە چاوەڕوانی بەهاو بنەماكانی لێبووردەییدان، گەرچی خۆڕسكانە ڕێز لە ئەویدی دەگرن، بەڵام یاسای جەنگەڵانە و ئادەمكوژی خۆرهەڵاتی ناوین، هەرگیز ناهێڵێت بە ئاشتەوایی بژین، ناشهێڵێت لەگەڵ ئەویتری براو هاوسێیدا ئاشت بنەوە.
لەم ساڵانەی دواییدا بە دەستی ئەنقەستی هەندێك مەرجەعی نادیاری پشت كەوالیسە سیاسییە پێكناكۆكەكان، بە تایبەتیش ئەو مەرجەعانەی لە ژوورە ئه‌ليكترۆنيیەكانی ئیتڵاعاتی ئێران نەخشەیان بۆ دادەڕێژرێت، بە ناوی ئەهلیبوونەوە دەهاتن و دێن و دەڕۆنەوە، تا ئازادی بیروڕای ناو هەرێم بە خراپی بقۆزنەوە و خەیاڵدانی دەستەجەمعی ئەم كۆمەڵگە ڕاگوزەركارە بشێوێنن، لە بری ئەوەی بە لۆژیك تیۆرەكانی پۆست مۆدێرنە و هاوسەردەمێتی بخەنە گەڕ، یان لەسەر یەكسانیی و هاووڵاتیبوون و مافی خەڵك، خوێنەر و بیسەر و بینەرانی ئەم هەرێمە ڕابێنن، ئاین لە شوێنی پیرۆزی شایستەی خۆی دابنێن، پرسە دنیاییەكان بۆ تەكنۆكرات و زانایان و بیرمەندان بەجێبێڵن؛ كەچی هەندێك لەم كەناڵە ئەهلیانە هۆكاری زیاتری دووركەوتنەوەی هێزە پێكناكۆكە سیاسیيەكانی كوردستانن لە یەكتریی، بۆ دڕدۆنگی و گەرمكردنی شەڕی نێوان پێكهاتە سیاسی و كۆمەڵایەتیەكان سەكۆن، بێ ئەوەی پێشوەختە خەڵكی خۆشبڕوایان فێری بنەواكانی لێبووردەیی كردبێت یان بێ ئەوەی مافە بنچینەییەكانی مرۆڤ لە ڕێی یاساوە بە هاووڵاتیيان بناسێنن، نابەرپرسانە مایك دەخەنە پێش هەموو كەس و هەر كەس، هەمووان دەخەنە سەر ئەو بڕوایەی كە هەر كەس بۆ خۆی سەرچاوەی حەقیقەتەكانە و زۆر بە هاكەزایی و بێ موبالاتانە دەتوانێت خۆی بكاتە وتەبێژی هەموو ڕاستیەكان.
بەو شێوە چرووكەوە شەرعیەتی هەموو شتێكیان دەكردە بنێشتەخۆشەی بن ددانی هەمووان، لە كاتێكدا شەرعیەت بابەتێكی بنەڕەتی ناو زانست و ئیتیكی مایكرۆ سیاسەت و سیستمێكی زیرەكانەی بەڕێوبردنی خەڵكیە، شەرعیەت لە بەها مرۆڤایەتیە هاوبەشەكانی كۆمەڵگەوە دەچەسپێنرێت و، دواتر لەوێوە دەبێتە لینك بۆ چۆنیەتی هەڵسوڕانی گوزەرانی خەڵك و ڕێكخستنی پێوەندیەكانی نێوان دەسەڵات و خەڵك.
كاتێك ڕاگەیاندنێك دەمارگیرانە بە ناوی ئەهلیبوون و شەرعیەتی شۆڕشگێڕانەوە لە وێزەی شەرعیەت خۆی بەر دەبێت، بێ ئەوەی توانیبێتی لە ژینگەیەكی كولتووری گشتیدا و بە چاوپۆشینی لە جۆری نەتەوە و زمان و ڕەگەز و بنەچەی كۆمەڵایەتی و ئاڕاستەی سیاسی، ڕۆشنبیری گشتی و تاكەكانی ناو كۆمەڵ فێری یەكتر خوێندنەوە و لێبووردەیی بكات.
بەڵام ڕاگەیاندنی ئەهلی بەم مۆدێلە ئێرانیيە و بەم پلانی موخابەراتیەوە، كەوتووةتە وێزەی هەموو شتێك، وەك ئەوەی خۆی چۆنی بوێت، بەو شێوەیە هەویری ڕق بشێلێت.
بە نموونە هەرگیز مانشێتی سەرەكی ئەو ڕۆژنامە ئەهلیەم لە یاد ناچێتەوە كە ساڵێكیان بۆ وروژاندن و تووڕەكردنی خەڵكی شەقام، بە فۆنتی ژمارە 36 و بە ڕەنگی سوور، بە فەیك نیوزێكەوە نووسیبووی, (لە زیندانەكانی هەولێردا، زینداینكراوان لاقە دەكرێن).
ئینجا لە خوار مانشێتەكەوە وێنەی دوو گیراوی ناو محەتەی هەولێریان بە ڕووخساری ئاشكرای خۆیانەوە دانابوو كە بە دەرپێ و فانیلەوە لە پەنا دیوارێكدا كزۆڵە دانیشتبوون، پێشمەرگەیەكی زێڕەڤانیش بە كڵاشینكۆف و جووتە پۆستاڵەكەیەوە بە بەردەمیاندا تێدەپەڕی.
كاتێك دواتر لە ڕێی هاوكارێكی فۆتۆشۆپناسەوە دروستی وێنەكەمان كەشف كرد، ڕاستیيەكەی ئەم وێنەیەمان هێنایەوە كە لەلایەن ڕۆژنامەنووسێكی بیانییەوە و پێش چەند ساڵێك تۆمار كرابوو، بە ئینگلیزی لەژێر وێنەی ئەو دوو گیراوه نووسیبووی
For the sake of their health, this is how prisoners in Kurdistan are allowed of sun exposure each day.
واتا (زیندانیەكانی كوردستان بۆ باشبوونی باری تەندروستیيان، بەم شێوەیە دەخرێنە بەر تيشكی خۆر).
به‌ڵام ئەو فۆتۆشۆپكارانەی ڕۆژنامە كوردیەكەيش، وێنەی زێڕەڤانەكەيان لە شوێنێكی ترەوە هەڵگرتبوو، بە تەكنیكی فۆتۆشۆپ خرابووە ناو وێنەی یەكەمەوە. لە كاتێكدا زیندانەكانی هەولێر لەلایەن پۆلیسەوە پاسەوانیی دەكرێن، نەك پێشمەرگەی زێڕەڤانی، لەبەرئەوە منیش وەك ڕۆژنامەنووسێك بۆ ڕاستی و دروستی ئەو وێنەیە بە دواداچوونم كرد.
هەر دوا بە دوای ئەو هەواڵە درۆ و وێنە ساختەیە، بە چەند ڕۆژێك ڕۆژنامەیەكی تری دەستەخوشكی ئەم ڕۆژنامە ئەهليیە، هەواڵێكی شەرمەندانەتری هەڵبەستراوی لەسەر كەسایەتییەكی سیاسی ناسراوی لبنانیی وەك وەلید جونبڵات بڵاو كردەوە، گوایە لە هەولێر دەیەوێت خانەیەكی لەشفرۆشی بكاتەوە، دواتر سەرچاوەی ئەو هەواڵەشم ناسی كە عەرەبێكی شۆڤێنی قینلەدڵی دژەكوردە و لە مێزگردێكیدا وتبووی (هذا الوليد ابن جونبلاط، لیس له الحق في ان يرشح نفسه للانتخابات النيابیة بلبنان، لان اصله كوردي و اسمه مشتق من جان پۆڵا، لذلك من الاجدر به ان يذهب الى اربيل و يقوم بافتتاح الملهى الليلي).
واتا وەلیدی كوڕی جونبڵات بۆی نییە لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی لبنان خۆی كاندید بكات، چونكە بنەچەی ئه‌و كوردییە و ناوەكەی لە جان پۆڵاوە هاتووە و باشترە بچێت لە ئەربیل بۆ خۆی مەلهایەكی شەوانە بكاتەوە.
ئەم ناوزڕاندنەیان كە لە زاری عەرەبێكی شۆڤێنییەوە قۆستبووەوە و بەو شێوە داشۆرینە و بە هەواڵێكی فەیكەوە دایانڕشتبووه‌وە و لە ڕۆژنامە ئەهليیە كوردیەكەی لەمەڕ كوردستانیش دابەزێنرابوو، تەنیا لەبەرئەوەی وەلید جونبوڵات وەك كەسایەتیەكی دۆستی كورد دیمانەیەكی لە هەفتەنامەی گوڵان بڵاوكرابووه‌وە و لەو دیمانەیەیدا زۆر بەڕێزەوه باسی لە هەوڵە دیبلۆماتیەكانی سەرۆكی ئەوكاتی هەرێمی كردبوو.
ئیتر پاش ئەوەی دەستی ڕەشی بوختانچیی و تەزویرچیيە فۆتۆشۆپناسەكانی ڕاگەیاندنی ئەهلی سەر تەنوور ناسێنران، ئەمجارە بە ڕاڕەوێكی تەسك و لووسترەوە هاتنەوە و ئەم سەنعەتە پیسوپۆخڵەی خۆیان، فێری چەند هەوادار و چالاك و داعیی و كەسانێكی خۆیانئاسا دەكرد و ئاڕاستەی هێڕەشەكانیان بۆ دوو ڕێچكە گۆڕی:
یەكەمیان- لە سۆشیالمیدیا و سایت و پێگەكانی كۆمەڵایەتيیەوە كەوتنە وێزەی هەرچی كەسایەتی و لایەنی خەباتگێڕە و تەنانەت زیندەوەرانی ئاسمانی كوردستانیشیان لەم سووكایەتيپێكردن و جنێوپێدان و ناوزڕاندنە بێبەش نەكرد، دەڤەری هەولێریشیان خستە بەر تیری بێ ئەنداز و فۆكسی خۆیانەوە.
دووەمیشیان- بە دامەزراندنی چەندان دەزگا و كەناڵ و ڕۆژنامە و سایتی فەرمی و نافەرمی بە ناوی نالیا و لڤین و ئاوێنە و هاووڵاتی و پەیام و تاد... كە تا ئێسته بە سەدان ملیۆن دۆلاریان لەلایەن ئێرانیەكان و مالیكی و نەیارانی تری ئەزموونی هەرێمی كوردستانەوە لێ خەرج كراون، وا ئەمڕۆ دیسانەوە بە درۆ و بوختان و وێنەی فۆتۆشۆپ و فەیكە هەواڵی داتاشراوی مۆدێل ئێرانیيەوە، بە شێوازی تر ژەهری خۆیان دەڕێژنەوە، یان بە تۆنی دەنگی ئەو تیرۆریستانەی لە بەرانبەر كورد و كوردستان ئاوازی جەنگ دەخوێنن، دەیانەوێت دەنگی خەڵكی سادەی ئەم هەرێمە لە یەكتر بەرز بكەنەوە.