پرسی سەرەكی لێرەدا ئەوەیە لە كاتێكدا زیاتر لە دوو ملیۆن كەس لە باكور، ناوەڕاست و باشووری عێراق و وڵاتانی دەوروبەر كۆچیان كردووە بۆ هەرێمی كوردستان، بەهۆی سەقامگیریی سیاسی و ئاسایش كە پاڵپشتی سەرەكیی وەبەرهێنان و گەشەسەندن و هەلی كارە، كەچی هاووڵاتییانی هەرێم پێیان وایە ئەو خەڵكەی كۆچ دەكەن، تەنیا لەبەر نەبوونی و هەژاری و گەندەڵیی دەسەڵاتە! ئایا تەنیا دەسەڵاتی فەرمی بەرپرسی كۆچی خەڵكە؟ چەند بەڵگەیەكی بەرجەستە، پێچەوانەی ئەم بۆچوونە دەسەلمێنێ.
جارێ هیچ وڵاتێك نییە لە دنیادا هاووڵاتییانی تێیدا كۆچ نەكەن. بەریتانیا بووەتە بەهەشت و خەون و خولیای تاكی كورد، كەچی خەڵكم بینیوە لە بەریتانیا بۆ قوبرس كۆچی كردووە. خەڵك لە كەنەداوە كۆچی وڵاتی تر دەكات و.. تاد. بەدەگمەن وڵاتێك دەبینی هاووڵاتییانی كۆچ نەكەن. واتە كۆچ دیاردەیەكی كۆمەڵایەتیی جیهانییە و هەبووە و بەردەوام دەبێ.
چەند ساڵێك سۆشیال میدیا بووبووە مینبەری خۆڵكردنە چاوی خەڵك و دروستبوونی بزووتنەوەی خاوەن دروشمی وەهمی و ناڕاست، بەڵام دواجار خەڵك هۆشیار بووەوە و تێگەیشت كە شینەكە بۆ هەریسەكەیە نەك حوسێن! دیسانەوە خەڵك هەن دەیانەوێت نان و پیاز بەئازاری ئەو منداڵە بێگوناهانە بخۆن كە لە سەرمای نۆڤێمپەری بیلاڕووسیا رەق بوونەتەوە. چەند شەپۆلێك خەڵك بەدەردەكەون كە وێنا كراوە ئەمە وەك كۆڕەوی ساڵی ١٩٩١ وایە! ئاخر كۆڕەوی ملیۆنی و كۆچی چەند سەد كەسێك كە بەشێكیان تەنیا بۆ گۆڕینی ژیانیان وڵات جێدێڵن، كوجا مەرحەبا! دواتر پرسیوتانە ئەوانە هەمووی كوردن؟ ئەگەر لەبەر هەژاری دەڕۆن، ئەی چۆن 10 و 20 هەزار دۆلار دەدەنە قاچاخچی؟ بەدەیان هەزار خەڵكی لەوان كەمدەرامەتتر نییە كە رۆژانە بە 10 هەزار دیناریش بێ كار دەكات و لەناو خاك و نیشتمان و خزم و دۆست شەرەفمەندانەتر دەیگوزەرێنێ؟ ئایا كۆچ ساڕێژی برینی كۆچبەر دەكات یان ئەوەندەی تر برینەكەی قووڵتر دەكاتەوە؟ ئەمانە و دەیان پرسیاری تر هەن كە دەبێ لێكدانەوەیان بۆ بكەین، نەك بڕیارێكی لەناكاو بدەین و ئەوەی چەندان ساڵ بنیاتمان ناوە، بە قسەی ناسیاو و هاوڕێیەكی شكستخواردوو هەمووی بڕووخێنین.
چەند فاكتەرێكی سەرەكی لە پشت كۆچی هاووڵاتییاندایە. گومانی تێدا نییە كە هەرێم بەبەراورد بە وڵاتانی تری دەوروبەر، كەمترین قەیرانی هەیە، بەڵام لەلایەك ئەم قەیرانانە و لەلایەكی تریشەوە نادادپەوەری لە دابەشكردنی داهات و قۆرخكاری و گەندەڵی و ئەدای خراپی ئۆپۆزسیۆن فاكتەرن. ئینجا چاولێكەری و وێناكردنی یۆتپۆپیای رۆژئاوایی، خولیای گۆڕینی ژیان و گەیشتن بە حەزەكان. فاكتەری دەرەكی وەك گەمەی هەندێك دەزگای هەواڵگریی وڵاتانی دەوروبەر، بۆ گۆڕینی دیمۆگرافیای هەرێمی كوردستان و ناشیرینكردنی دەسەڵات و سیاسییەكانیان، لە بەرچاوی خەڵك و سیاسەتی توركیا و بیلاڕووسیا بۆ فشار لەسەر ئەوروپا و .. تاد.
لە كۆتادا سێ پەیامم هەیە. كۆچبەری بەڕێز، ئەوە كام بەهەشتە لە وڵات شیرنترە و چوار وەرزی ساڵ و ئەو هەموو خۆشەویستییە كۆمەڵایەتی و داونەریت و خواردن و شێوە ژیانەی ئێمەی تێدایە؟ تۆ دەزانی ئێمە كە لە دەرەوە لە چەند وڵاتێك ژیاوین، غوربەت هەرگیز لێ ناگەڕێ رۆح لە جەستەی شەكەتت بێت و رۆح هۆگری نیشتمانە و هەمیشە خەیاڵت لە كوردستانە؟ دەزانی هیچ ساتێك بەخۆشی نابەیتە سەر و هەمیشە وەك كۆیلەیەك لەناو سیستمی سەرمایەداری بەكار دێیت و كاتێك دەزانی تەمەنت وەك پایز لە غوربەت هەڵوەریوە؟ بۆچی بۆ سەلماندنی ئەو بۆچوونە لەبری هەڵوەشاندنەوەی ماڵ و خێزان و ئەو هەموو خەرجییە بۆ قاچاخچی، سەردانی وڵاتێك ناكەن و بزانن خەڵك لەوێ چۆن ژیان دەكات، ئینجا دوا بڕیاری كۆچ بدەن؟
تكایە دەست لەو خیانەتە نیشتمانییە هەڵگرن كە چەند ساڵێكە گەنجەكان بێ ئومێد دەكەن
پەیامی دووەمم بۆ ئەو بێویژدانانەیە كە هێشتا ئازاری خەڵك دەكەنە خۆراكی هەڵبژاردن. شكور هۆشیارە خەڵك بەناوی شەفافییەت و یەكسانی و دادپەروەری و ئاین و دروشمەكانی ترتان، جارێكی تر متمانەتان پێ بكاتەوە، بۆیە تكایە دەست لەو خیانەتە نیشتمانییە هەڵگرن كە چەند ساڵێكە گەنجەكان بێ ئومێد دەكەن و دواتر كە دەریان دەپەڕێنن، فرمێسكی تیمساحییان بۆ دەڕێژن و موزایەدەی سیاسییان پێوە دەكەن.
پەیامی سێیەم بۆ دەسەڵاتی فەرمییە كە بەڕاستی پێویستە مشووری پرسی گەنجان لە ناوخۆ بخوات، ئەوەندەی بێكاری و كێشەكانی دەیان هەزار گەنج و كۆچی پێچەوانەی عەرەب بۆ هەرێم، بە ئاڵنگاری لەسەر ئاسایشی نەتەوەیی دەبینرێ، ئەوەندە دیاردەی كۆچی گەنجەكان بە هەڕەشە نابینم. ئەوانە هەر رۆڵەی ئەم وڵاتەن و دواجار هەر دەگەڕێنەوە باوەشی نیشتمان، بەڵام داكوتانی عەرەبەكان كاریگەری لەسەر گۆڕینی دیمۆگرافیا و داهاتووی سیاسیی هەرێمی كوردستان لە چەند ناوچەیەك دروست دەكات.