ب هەلکەفتا رۆژا بەرهنگاربوونا نەخۆشیا پەنجەشێرا مەمکی و لژێر دروشمێ ئافرەت ژ بۆ ژیانەکا ساخلەمتر سەنتەرێ وێ یێ ساخلەمی و جڤاکی بۆ ئافرەتان ئەڤ روژە ساخکر، تێدا هاتە دیارکرن کو ب رێژا 39,4% ل سالا 2020ێ هەمبەر 2017 زێدەبویە کو تنێ 21% بوو.
د.دلڤین ئێحسان، رێڤەبەرا سەنتەرێ وێ یێ ساخلەمی و جڤاکی بۆ ئافرەتان بۆ "وشە" گوت، داکو ئێدی رێژا تووشبوونا ئافرەتان ب پەنجەشێرێ بهێتە کێمکرن یان ژی نەمینیت، مە روژا بەرهەنگاربوونا تووشبوون ب شێرپەنجا مەمکی ساخکر و تێدا ب هویری بەحس ل ئەگەر وکارتێکرن و چارەسەریا نەخۆشیا ناڤبری کر، وەکو سەنتەرێ وێ ب مەرەما کێمکرنا پەنجەشێرا مەمکی لدەڤ ئافرەتان مە چەند چالاکی هەنە بۆ هۆشیارکرنا ئافرەتان داکو د پاراستی بن.
زێدەتر گوت، پەنجەشێرا مەمکی ل پارێزگەها دهۆکێ بەربەلاڤترین جورێ پەنجەشێرێ یە و سال بۆ سالێ د زێدەبوونێ دایە، بو نموونە ل سالا 2017ێ 21% بوو، بەلێ ل سالا 2018ێ بویە 31,4% ل سالا 2019ێ بلندبوو و بویە 35,4% دیسان ل سالا 2020ێ بلندتربو و گەهشتە 39,4% ئانکو ئەڤە رامانە سال بۆ سالێ د زێدەبوونێ دایە.
ئافرەت دێ کەنگی سەرەدانا نوژداری کەت؟
د.دلڤین ئێحسان گوت، هەردەمێ ئافرەت ببینیت کو مەمکێن وێ ستیربوون مینا وەرمتنا گرێ، بچوکبوونا ئێک ژ مەمکان، دیسان گوهرین د شێوەیێ مەمکی دا ب تایبەتی د سەرەکێ مەمکی دا یان ژی زیقبونا وان یا ژی سووربوون و چرمسین و ئێشان یان هاتنا عەدابێ د مەمکی دا، ل ڤان حالەتان پێدڤی یە ئافرەت سەرەدانا نوژداری بکەت.
چەوا پەنجەشێرا مەمکی دیار دبیت؟
د.دلڤین ئێحسان گوت، پرانیا جاران شێرپەنجا مەمکی نەدیارە، لەوا پێدڤی یە دڤێت پشکنینا مەمکی پێش وەخت؟بکەی ب تایبەتی پشکنینا ماموگرافی کو مە ل سەنتەرێ وێ هەیە و بێ بەرامبەرە، ئەگەر زوو هاتە دەستنیشانکرن ئەڤە رامانە کو چارەسەری ژی دێ یا ب ساناهی بیت.
کەنگی دەم یێ گونجایە بۆ پشکنینێ؟
د.دلڤین ئێحسان گوت، هەموو دەم گونجاینە بۆ پشکنینێ ب تنێ حالەتێ سورا هەیڤانەیا ئافرەتان نەبیت، هەر ئافرەتەکا پێدڤی ب پشکنینێ ببیت ل سەنتەرێ وێ بێ بەرامبەر پشکنینا مەمکی بۆ دهێتەکرن.
ئافرەت دێ چەوا پشکنینێ بۆ مەمکێن خوە کەت؟
د.دلڤین ئێحسان گوت، گەلەک جهـ هەنە ئافرەت ب شێت پشکنینێ بۆ مەمکێن خوە بکەت، ژ وان د گەرماڤێ ڤە، ئەو ژی ئافرەت دەستێ خوەیێ چەپێ بلند بکەت و دەستێ راستێ بکاربینیت بو پشکنینا مەمکێ چەپێ، ئەو ژی ب شێوەیەکێ بازنەی ب سێ تبلێن دەستی یێن ناڤەراستێ، هەتا بنکفشێ خوە بچیت، ل ڤێرە دڤێت ئاگەهدارێ هەر گرێییەک و گوهرینەکێ ببیت، هەمان رێی بۆ مەمکێ دن ژی بکاربینیت، دیسان ئافرەت ژبەر خودیکێ پشکنینێ بو خو بکەت ئەو ژی ب دیتنا راستەوخۆ و دەستێن خوە بینیت و ببەت و مەمکێن خوە شور بکەت، دیسان رێیەکا دی هەیە کو ئەو ژی ئافرەت ل سەر پشتێ رونت خوارێ و بالیفکێ ل بن سەر و ملێن خوە دانیت و دەستێ خو بۆ سەری ببە و دانە سەر بالیفکێ، دەستێ دی بۆ پشکنینا مەمکی بکاربینیت هەتا بنکەفشا.
شێرپەنجە دێ چەوا کێم بیت؟
د.دلڤین ئێحسان گوت، گەلەک رێ هەنە، ژ وانان کونترولکرنا سەنگ زێدە یا لەشی، راهێنان و وەرزشەکا بەردەوام، پشکنینێن دەستپێکی، دویرکەفتن ژ خەمۆکیێ و شیردانا سروشتی.