دوای عێراق و سووریا داعش بەرەو كوێ؟

AM:09:32:27/04/2019 ‌
ئاسان محەمەد

دوای ڕاگەیاندنی كەوتنی یەكجاری (داعش) لەلایەن هێزەكانی سووریای دیموكرات (هەسەدە) بەسەرپەرشتی و هێزەكانی هاوپەیمانی نێودەوڵەتی لە ناوچەی باغووز، بە گریمانەی زۆر ژمارەیەكی ئێجگار زۆر لە ئەندامانی داعش ڕوو دەكەنە (میسر و لیبیا)، وەك چۆن دوای تێكشكانیان لە مووسڵ ڕوویان كردە سووریا، بەو جۆرەش ئیتر بڵاوە دەكەن بەرەو وڵاتانی تر، بۆیە كەوتنی داعش لە عێراق و سووریا بەمانای كەوتنی یەكجارەكی نایەت.

ئەوە روونە كە لە ناوەڕۆكدا (داعش) ئایدۆلۆجیا و هزرە پێش ئەوەی هەیكەلێكی چەكداری بێت، بۆیە پێویستە كار لەسەر هزر بكرێت، ئەگەر مەبەست لە رەگەوە دەرهێنانی بیری توندڕەوی و تیرۆرە لە ناوچەكەمان، هەرچەندە هەنووكەیش بەردەوام گرووپی تیرۆریستی و چەكداری توندڕەو لە سووریا بوونیان هەیە، بەتایبەت لە (ریفی حمس و دێرەزوور و سنوورەكانی نێوان و عێراق و سووریا و بیابانەكانی ئەنبار)، بۆیە نابێت لە خەم بڕەخسێین.

هەروەها (داعش) لە میسر بوونی هەیە و لە چەند جێیەكی وەك ناوچەی (سینا) تا نزیك سنووری (كەرتی غەزە) بەشێوەكی فراوان تەشەنەیان سەندووە، تا ئاستێك هێزی سەربازی میسر ڕووبەڕوویان دەبێتەوە و زۆربەی جار لە ئۆپەراسیۆنەكاندا پێكدادان دروست دەبێ، بەڵام بەهۆی سەختی و نالەبارەی ناوچەكەوە سەركەوتوو نەبوون لە كۆنتڕۆڵكردنیدا، بۆیە داعش بەردەوام لە زیادبووندان لەو ناوچەیە.
شوێنی دووەم كە تیرۆرستان چالاكی و جووڵەی تێدا دەكەن، پارێزگاكانی (دەلتا و وادی)ن كە بەشێوەی پەرت و بڵاو چالاكی دەكەن و تەقینەوە خۆكوژییەكانی ئەم دواییەی میسریان وەئەسۆی خۆیان گرتووە، هەر بەم دواییانە هێرشەكانیان بۆ سەر كەنیسەكان چڕ كردووەتەوە و زۆربەی كات ئەو شوێنە ئاینییانە دەكەنە ئامانج.

هەروەها لە باشووری لیبیا بەشێوەیەی فراوانتر (داعش) دەبینرێت وەك چەكدار و دەسەڵاتدار، بۆیە جووڵە و چالاكی گەورە ئەنجام دەدەن و لەژێر ناوی (سوپای بیابان)دا خۆیان كۆ كردووەتەوە و هەڕەشە و مەترسییەكی گەورەیەیان لەسەر داهاتوو و چارەنووسی ئەو وڵاتە دروست كردووە.

لەو زانیارییانەوە دەتوانم بڵێم بە نەرینی من، داعش هەنووكە خۆی پەناداوە و تەماشای گۆڕانكارییەكان دەكات تا سەرلەنوێ خۆی نۆژەن بكاتەوە و ئەمجارە بە ئاگایی زیاترەوە جموجووڵ دەكات و بۆ هەر دەرفەتێك دەگەڕێ تا هەڵپە بكات و دەستی خۆی بوەشێنێت. بۆیە دوور نییە ناو و هەیكەلی خۆی بگۆڕێت بەڵام هەمان هزر و بیركردنەوەی توندڕەوی كۆیان دەكاتەوە، ئەمە وا دەكات خەمی ئەوە هەڵگرین كە بە بەرنامە و كاری بەرفراوان و پڕۆژەی هەمەلایەن شەڕی هەڵكێشان و لەناوبردنی ئەو بیرە توندڕەوییە بخۆین، چونكە ئێمەی كورد بووین ئەم هێزە تاریكپەرستەمان تێكشاند لە عێراق و سووریا و گرنگە لە رووبەڕووبوونەوەی هزریشدا پێشەنگ بین.

ئێستە لەبەرئەوەی تیرۆرستان سەنگەرێكی دیاریكراویان نەماوە بۆ لێدان، دەبێت هەموو وڵاتانی ئاسیا و ئەفەریقا و تەنانەت كوردستانیش، ئامادەكاری بۆ خۆپارێزی بكەن و هەموو میكانیزمەكان بگرنە بەر بۆ سەركوتكردنی هەر ئەگەرێك كە ئارامییان دەشێوێنێ، بە تایبەت كە زۆرینەی بەرپرسانی تەناهیی و سەربازی بەردەوام باس لە هەبوونی شانەی نوستووی ئەو رێكخراوە تیرۆرستییە دەكەن، كەواتە لەمەودوا كۆڵەكەی سەرەكی ڕاگرتنی ڕێكخراوەكە ئەو (شانە نوستووانەن و زۆر ئەركیان دەكەوێتە ئەستۆ و چاوەڕوانی ئاڕاستەكردن و ڕێنوێنی سەركردە تیرۆرستییەكانیان دەكەن بۆ هەر كارێك كە پێیان بسپێرێ، بۆیە لێرەدا ئیشی دەزگەكانی هەواڵگری زۆر گرنگ دەبێت كە وەك هەمیشە چاودێرییان بكەن و بەر لە هەر رووداوێك ئاشكرایان بكەن، یان لەكاتی زانیاری وادا بدەن بەسەریاندا و مەترسییەكە دوور بخەنەوە.

كەواتە داعش ماوە و هەمیشە دەبێت وریا و بە ئاگابین و هیچ ئاماژەیەكی بچووكیش پشتگوێ نەخەین كە پێوەندی بەو رێكخراوە یان شانەكانی یاخۆ ئەو تاكانەوە هەبێت كە بەبێ مەبەستیش كەوتوونەتە سوودی ئەو رێكخراوە تیرۆرستییەوە.