كەركووك پێش 2014 كێ پاراستی؟

PM:01:43:10/11/2021 ‌
ئەم هێزانەی ئاماژەی پێ دەدەم هێزی عێراقین 100%، لە نەتەوەی توركمان و عەرەب بوون، لە ساڵی 2014 ئەركی پاراستنی دەرەوەی شاری كەركووك لە ئەستۆی ئەواندا بوو، بەڵام لە ماوەی چەند سەعاتێكدا كە داعش هات، هەڵاتن و خەریك بوو كەركووك تووشی كارەساتێكی هاوشێوەی مووسڵ بكەن، ئەگەر هێزی پۆلیسی شارۆكە و شارەدێیەكان و پێشمەرگە و ئاسایش و خەڵكی كوردی خۆبەخشی كەركووك نەبووایە.

1- فرقەی (١٢ ) پێك هاتبوو لە 4 لیوا، لیواكانی ( ١٥- ٤٧- ٤٦ - 49). 
2- فەوجی (مغاویر) 
3- فەوجی وەڵامدانەوەی خێرا. 
4- فەوجی هێزی تایبەت. 
5- كەتیبەی ئەندازەی سەربازی. 
6- لیوای پاراستنی بیرەكانی نەوت.
7- ئۆپراسیۆنی دیجلە كە پێكهاتبوو لە چەند (لیوا و فەوجێك).
ئەم هێزانە ژمارەیان دەیان هەزار كەس بوو. 

ئەوكات مالیكی سەرۆك وەزیران بوو، بە بڕیاری ڕاستەوخۆی ئەو، پاراستنی دەرەوەی كەركووك لە ئەستۆی ئەو هێزانەی عێراق بوو. ناوشاری كەركووكیش پاراستنی لە ئەستۆی پۆلیسی ناوخۆیی بوو، تاكە هێز لەگەڵ ئەم هێزانە بوو، بەڕێوەبەرایەتی پۆلیسی شارۆكە و شارەدێیەكانی كەركووك بوو، بەڕێوەبەرەكەی و زۆرینەی هێزەكە كورد بوون، بەڵام ئەم هێزە جۆری دابەشبوونی بنكەكانی پۆلیسی بەم شێوەیە بوو: 

هەموو بنكەیەكی پۆلیس له شارۆكە یان شارەدێ ئەگەر عەرەبنیشین بووایە، ئەوا بەڕێوەبەركەی عەرەب بوو، ئەگەر كورد زۆرینەیش بوایە بەڕێوەبەر كورد دەبوو، بۆ توركمانیش بەهەمانشێوە. بۆ نموونە، بنكەی پۆلیسی تازە و حەویجە كە دوو عەقیدی پۆلسی توركمان و عەرەب بەڕێوەبەریان بوون، ئەو هێزانەی سوپای عێراقی لە هەموو ئۆپراسیۆن و گەڕان و پشكنینێكدا كە هێزی پۆلیس بە بڕیاری دادگا ئەنجامی دەدا، ئەوان بەشدار بوون، هەموو ئەو زانیارییانەی دەدرا بە پۆلیس لەسەر تیرۆریست و چەك و تەقەمەنیی شاراوەی هێزە تیرۆریستییەكان، لەلایەن خەڵكی ناوچەكەوە بوو كە لە نەتەوەی عەرەب و توركمان بوون، دادگای كەركووكیش زۆرینەی دادوەرەكانی عەرەب و توركمان بوون كە گیراوەكانیان بۆ دەبرا بەمەبەستی دادگاییكردن و سەتان تیرۆریست سزا دران.

ئەمە ڕاستیی پاراستنی دەرەوەی شاری كەركووك بوو. بەڵام جێی داخە كاتێك لە ساڵی 2014 داعش پەلاماری كەركووكی دا، ئەو هێزانەی عێراق لە ماوەی چەند سەعاتێكدا، بە دەیان و سەتان زرێپۆش و هەمەڕ و باجەر و دەیان هەزار چەكی پێشكەوتووەوە، فیشەكیان لەسەر شەقام و بارەگاكانیان فڕێ دا و هەڵاتن. 

ئەو ڕۆژە ئەگەر پۆلیسی شارۆكە و شارەدێیەكان فریای دەرەوەی شار نەكەوتنایە، دڵنیام كەركووك بە دەردی مووسڵ دەچوو. ئەو ڕۆژە عەمید سەرحەد قادر كە ئەوكات بەڕێوەبەری پۆلسی شارۆكە و شارەدێیەكانی شاری كەركووك بوو، تاكە هێز بوو سەربە حكوومەتی عێراق بێت، بەهاوكاری خەڵكی خۆبەخش و هێزی پێشمەرگە، ڕێگرییان كرد لە هێرشەكەی داعش بۆ سەر كەركووك، بەتایبەتی لە ڕێی كەیوان كە لە مووسڵەوە بەرەو كەركووك هاتبوون، شەڕێكی سەخت ڕووی دا و شەهید و بریندار و دیل زۆر بوون.         

ئێستە دوو هێندەی ئەو هێزانەی ئەوكات، هێزی سەربازیی عێراقی لە دەرەوەی شاری كەركووك هەن


ئەوەی جێی نیگەرانییە، ئێستە دوو هێندەی ئەو هێزانەی ئەوكات، هێزی سەربازیی عێراقی لە دەرەوەی شاری كەركووك هەن، بەڵام هێزێكی زۆروبۆرن، تەنانەت ناتوانن خۆیشیان بپارێزن نەك هاووڵاتییان، بۆیە ڕۆژانە گوێبیستی ئەوە دەبین كە هێرشەكانی داعش بۆ سەر هێزە عێراقییەكان هاوشێوەی ساڵانی رابردوو لەوپەڕی بەهێزیدایە.                        

ئەم بەهێزبوونەوەی داعش لە دەرەوەی شاری كەركووك، بۆ هاوكاریكردنی ئەو هێزە تیرۆریستییانە دەگەڕێتەوە كە لەلایەن خەڵكی ناوچەكەوە، مەترسی رژدن بۆ سەر شاری كەركووك و خەڵكەكەی، لەمانەش بە ئازارتر، ئەوەیە ئەو هێزە سیاسییە كوردییانەی كە خۆیان بە حاكمی كوردی كەركووك دەزانن، نایەن بە ئاشكرا ئەو ڕاستییانە بۆ ڕای گشتی بخەنە ڕوو، بەڵكو بە پێچەوانەوە ڕێكلامێكی زۆرباش بۆ ئەو هێزە شكستخواردووانە دەكەن، تەنیا لەپێناو ئەوەی وا پێشان بدەن كەركووك ئارامە، بەڵام ئەم شاردنەوەی ڕاستییە بۆ ئایندە باش نییە و بە ئەگەرێكی زۆرەوە شاری كەركووك ڕووبەڕووی مەترسیی گەورە دەكاتەوە. 

  بەهێزبوونی داعش ئاماژەی نەبوونی فەرماندەیەكی بەهێز و هێزێكی تۆكمەی نیشتمانییە لە كەركووك كە لە خەمی خەڵكەكەیدا بێت، نەك لە بری پاراستنی هەموو هێزەكانیان لە تەعریبكردنی خەڵكی كوردی ئەو شارەدا چڕ بكەنەوە، ئەمەش ئەوەمان پێ دەڵێت ئەو هێزانەی عێراق لەو شارە بۆ پاراستنی تەنیا نەتەوەیەك لەوێن، نەك كۆی دانیشتووانی كەركووك.