هه‌ندێك خۆراك هه‌ن نابێ به‌ر له‌ خه‌وتن بیانخۆن

:: PM:03:07:30/10/2025 ‌
زۆرینه‌ی خه‌ڵك شه‌وانه‌ هه‌وڵ ده‌ده‌ن به‌لای كه‌مه‌وه‌ هه‌شت سه‌عات بخه‌ون، ئه‌ویش بۆ ئه‌وه‌ی بۆ رۆژی دواتر بتوانن به‌ مێشكی ئارام و جه‌سته‌ی پڕ له‌ وزه‌، روو له‌ كاره‌كانیان بكه‌ن، بۆیه‌ خه‌وتن و كاته‌كانی پێوه‌ستن به‌ دووركه‌وتنه‌وه‌ له‌ دڵه‌ڕاوكێ و هه‌روه‌ها ئه‌و خۆراكانه‌ی به‌ر له‌ خه‌وتن ده‌یانخۆن، بۆیه‌ له‌ به‌شی ته‌ندروستیی پێگه‌یه‌كی ئه‌لیكترۆنی، ئه‌و خۆراكانه‌ ده‌خه‌ینه‌ به‌رچاو كه‌ به‌ر له‌ خه‌وتن پێویسته‌ لێیان دوور بكه‌ونه‌وه‌.

پێگه‌ی "شه‌رق ئه‌وسه‌ت" له‌باره‌ی ئه‌و خۆراكانه‌ی نابێ به‌ر له‌ خه‌وتن بخورێن تا بتوانن خه‌وێكی ئاسووده‌ بخه‌ون، زیاتر باس له‌و خۆراك و خواردنه‌وانه‌ ده‌كات كه‌ كافاینیان تێدایه‌ یان خۆراكی پڕ چه‌ورین، نموونه‌یان وه‌ك قاوه‌، چای، شوكوڵاته‌، خۆراكه‌ چه‌ورییه‌كان، خۆراكه‌ خێراكان و تیژه‌كان، هه‌موو ئه‌وانه‌ وا ده‌كه‌ن نه‌توانن خه‌وێكی ئاسووده‌ بخه‌ون، بۆیه‌ هه‌رچی پێتان ده‌كرێ شه‌وانه‌ و به‌ر له‌ خه‌وتن، له‌و خۆراكانه‌ دوور بكه‌ونه‌وه‌.

قاوه‌ یه‌ك له‌و خواردنه‌وانه‌یه‌ كه‌ كافاینی زۆری تێدایه‌، ئه‌و كافاینه‌ ده‌بێته‌ زه‌نگی ئاگاداركردنه‌وه‌ی مێشك و وا ده‌كات له‌ ئاگاییدا بمێننه‌وه‌ و وزه‌ی زیاترتان ده‌داتێ، بۆیه‌ پێویسته‌ شه‌وانه‌ له‌ قاوه‌ دوور بكه‌نه‌وه‌. هه‌روه‌ها چای به‌هه‌مانشێوه‌ی قاوه‌، كافاینی زۆری تێدایه‌ و به‌خواردنه‌وه‌ی له‌ شه‌وان، خه‌وتنتان تێكده‌دات. كافاینیش ماده‌ی میلاتونین به‌رهه‌م دێنێ كه‌ رۆڵی تێكدانی خه‌وی ئاسووده‌یه‌.

هه‌روه‌ها له‌ شوكوڵاته‌دا ماده‌كانی كافاین و سیۆپرۆمین و شه‌كر هه‌یه‌، هه‌موو ئه‌وانه‌ وا ده‌كه‌ن خه‌وتان تێكبچێت و نه‌توانن به‌ ئاسانی بخه‌ون، سیۆپرۆمین كه‌ له‌ناو شوكوڵاته‌ و كاكاودا هه‌یه‌، تامێكی تاڵ به‌ كاكاو ده‌به‌خشێت، ئه‌ویش وا ده‌كات لێدانی دڵ خێراتر بێت و تووشی ئاره‌قكردنه‌وه‌تان ده‌كات، بۆیه‌ گرنگه‌ به‌ر له‌ خه‌وتن ئه‌و خۆراكه‌یش مه‌خۆن.

هه‌روه‌ها ئاماژه‌ به‌ خۆراكه‌ چه‌ورییه‌كان كراوه‌ و پێگه‌كه‌ ده‌ڵێت، خۆراكی پڕ چه‌وری كاریگه‌ریی له‌سه‌ر ئه‌ركی هه‌رس ده‌بێت به‌تایبه‌تی ئه‌گه‌ر به‌ر له‌ خه‌وتن بیخۆن، هاوكات ده‌بێته‌ هۆی تووشبوون به‌ غازات و ئه‌ویش وا ده‌كات خه‌وتنتان تێكبچێت. هه‌روه‌ها خۆراكه‌ تیژه‌كان به‌هه‌مانشێوه‌ كاریگه‌رییان له‌سه‌ر خه‌وتن هه‌یه‌، نموونه‌یان بیبه‌ری تیژ و هه‌ر خۆراكێكی تری گه‌رم و تیژ.

دواتریش ئاماژه‌ به‌ خۆراكه‌ خێراكان كراوه‌، نموونه‌یان به‌ "هه‌مبه‌گر" و "فه‌لافل" و ئه‌و خۆراكانه‌ی به‌ سووركردنه‌وه‌ و چه‌وری ئاماده‌ ده‌كرێن، ئه‌وه‌یش وا ده‌كات ئه‌گه‌ر به‌ر له‌ خه‌وتن بخورێن، خه‌وتنتان تێكده‌دات و ناتوانن خه‌وێكی ئاسووده‌ بخه‌ون. بۆیه‌ گرنگه‌ هه‌موو ئه‌و خواردنه‌وه‌ و خۆراكانه‌ی لێره‌دا باسمان كردوون، شه‌وانه‌ و به‌ر له‌ خه‌وتن لێیان دوور بكه‌ونه‌وه‌.




وشە - وشیار ئه‌حمه‌د ئه‌سوه‌د