هەسارۆكەیەك پێنج ساڵی تر دەگاتە زەوی "بەر زەوی بكەوێت ماڵوێرانی دروست دەكات"

:: PM:09:38:09/11/2024 ‌
زانايانی ئاژانسی بۆشاییگەریی ئەمەریكا "ناسا" پێیان وایە كە دوای پێنج ساڵی تر بوومەلەرزەیەكی وێرانكەر لە زەوی روو دەدات ئەمەیش  بەهۆی نزیكبوونەوەی هەسارۆكەی "ئەپووفیس" كە بە خواوەندی "ئاژاوە و تاریكی" ناسراوە لای میسرییە كۆنەكان. 

بەپێی ئاژانسی بۆشایگەری "ناسا" هەسارۆكەی "ئەپووفیس  - Apophis" پانییەكەی بە نزیكەیی هەزار و 200 مەترە كە یەكسانە بە 366 مەتر و نزیك دەبێتەوە لە زەوی و دووریەكەی نێوان لەگەڵ زەوی تەنیا 20 هەزار میل (32 هەزار كیلۆمەتر و 187 مەتر) دەبێت، كە ئەم دوورییەش لە دووریی مانگە دەستكردەكان لەگەڵ زەوی كەمترە و 10 جاریش هێندەی مانگ نزیكترە لە زەوی. 

بەپێی توێژینەوەكانی ئاژانسە ئاسمانییەكە، كاتێك ئەم هەسارۆكە بە نزیك زەویدا تێپەڕ دەبێت، دەبێتە هۆی لەرینەوەیەكی بەهێز و هاوكات دروستبوونی دوو رووداوی تری فزیایی كە یەكەمیان بریتییە لە بەرزبوونەوەی بەرد و تۆز لەسەر رووی زەوی و دووەمیشیان لەوانەیە ببێتە هۆی رۆچوون و لەناوچوونی هێواش هێواشی ژینگەی رووكاری زەوی كە تەمەنی بە چوار ملیار ساڵ مەزەندە دەكرێت.

چاوەڕێ دەكرێت هەسارۆكەكە لە 13ی نیسانی 2029 بگاتە زەوی و ئەگەر بەشێوەی راستەوخۆ بەر زەوی بكەوێت، كاریگەرییەكەی بۆ زەوی وەك تەقینەوەی سەدان بۆمبی ئەتۆم دەبێت، بەڵام زەوی بە تەواوی خاپوور ناكات و تەنیا رووبەرێك وێران دەكات بە ئەندازەی شارێك. 

جێگەی ئاماژەیە بۆ یەكەمجار ساڵی 2004 ئەم هەسارۆكەیە ئاشكرا كرا و باس لەوە كرا كە ساڵی 2029 دەگاتە زەوی، ئەوسا باس لەوە دەكرا كە ئەگەری بەركەوتنی بە زەوی تەنیا 2.7%ە، بەڵام نوێترین توێژینەوەكان بەهۆی تێگەیشتنی زیاتر لە هەسارۆكەكە لەگەڵ نزكیبوونەوەی ئەگەرەكانیان زۆر كەمتر كردووەتەوە و باس لەوە دەكەن ئەگەری بەركەوتنی تەنیا یەك لە دوو ملیارە. 

بەپێی زانایانی ناسا، لەكاتی نزیكبوونەوەی هەسارۆكەكە لەرینەوە لە زەوی روودەدات و وا لە دانیشتووانی سەری دەكات هەست بەوە بكەن كە بوومەلەرزە رووی داوە، ئەمەیش لەوكاتەی كە هەسارۆكەكە سەعاتێكی ماوە بگات بە نزیكترین خاڵی لەگەل زەویدا و هێشتایش بەهۆی دووریەكەوە نەتوانراوە گوڕی ئەو بوومەلەرزە و لەرینەوە بزانرێت كە بەهۆیەوە دروست دەبێت.


وشە - پۆڵا مەحموود