لە مێژووی كۆنی ئەم گەلەوە، ژنی كورد لە بواری بازرگانی و خاوەنداریی و سەركردایەتییدا كاریان كردووە، بەڵام دواتر و بەپێی قۆناغەكانی مێژوو، پیاوان ئەم توانایانەیان زەوت كردووە و هەر خۆیان بە خاوەنی موڵكداری و زەویوزار و بازرگانی زانیوە و بە وردی كاریان لەسەر ئەوە كردووە ژنان دەبێ لە ماڵەوە بن، بەڵام خۆشبەختانە دوای كرانەوەی دنیا و گۆڕانكاریی گەورە لە ژیانی شارستانیدا و قۆناغی پۆست مۆدێرنە، ئیتر پیاو نەبتوانی ڕێگرییە سەپێنراوەكانی لە شاردنەوەی توانای ژنان بەردەوامیی پێ بدات و نەك هەر ژن چوونە ناو بازاڕ و كارەوە، بگرە لە كایەی سیاسی و ئابووری و بازرگانیشدا نموونەی بەرچاو پێشكەش دەكەن و داهێنەرانە پشت بە خۆیان دەبەستن.
ئێستە كوردستان لەو قۆناغەدایە كە كرانەوە و متمانەدان بە توانای ئافرەت گەشە دەكات و هەزاران خێزان و تاكیش سەرچاوەی داراییەكەیان داهاتی ژنانە لە كارە جیاوازەكاندا، نەك هەر ئەوە، ئافرەتی كورد هەڵكەوتوانە قەیرانی ئابووری قۆستەوە و كاری نوێی دروست كرد، سەرچاوەی تازەی دارایی هێنایە ناو ژیان كە زۆریان پیاو هەر ناتوانن بیكەن، بەڵام مەبەستی من نە لێدانە لە پێگەی پیاو نە سەپاندنی ژنە، دەمەوێ بڵێم، پێویستە ڕێ بدرێت هەردوولا كار بكەن و ژیان هاوسەنگ بێت، بەو پێیەی لە دنیای تازەدا چیتر تاكە كەس ناتوانێ خێزانێك بەڕێوە ببات و ئەمە هەلێكە بۆ پێشكەوتنی ژنان.
ڕوونە كاركردنی ژن میكانیزمێكە بۆ باشتركردنی باری ئابووری خۆی و خێزانی، هاوكات پێگەی كۆمەڵایەتیی خۆی بەهێزتر دەكات. لێرەوە دەبێت كۆمەڵگەیش هاوكار بێت بۆ ئەوەی ژنی زباتر بێنە ناو كار و رێگەیان پێ بدەن بەشدار بن لە پێشخستنی ئاستی ئابووری وڵات، بەڵام لەسەر بنەمای توانای پەرەپێدان بۆ پێشەوە بچێت، نەك لەشولار، چونكە ژن توانای هەیە و زۆریش خێرا فێر دەبێت، بۆیە كاركردنی ئافرەتان یەكێكە لە گرنگترین دیمەنە سەرنجڕاكێشەكانی دنیا و پێگەی كۆمەڵگەكەیشمان لەبەرچاوی دنیای دەرەوە بەرز دەكاتەوە، لە دنیای تازەدا نامۆیە كۆمەڵگەیەك هەبێ تەنیا نێرەكانی كار بكەن و مرۆڤایەتی سەردەم ئەو كۆمەڵگەیە بە داخراو و توندوتیژ دەبینن.
ئەم سەرەتایە كە دەستی پێ كردووە و رۆژانە گەشە دەكات، دەتوانێت نەوەكانی داهاتوو وا پەروەردە بكات كە بە بەكسانی بیر بكەنەوە و تێگەیشتنیان بگۆڕێ بۆ ژیان و كرانەوە، ئاخر منداڵی ئێستە سەربە دنیای هاوچەرخە، كاتێك ببینێ دایكی یان خوشكەكانیشی كار دەكەن، دنیابینی دەگۆڕێت و دەزانێ ئەوانیش ڕۆڵیان هەیە لە بووژانەوەی ئابووری خێزانەكەدا و ئەمە كولتوورێكی ناتوندوتیژ دروست دەكات، گرنگە پرۆگرامی خوێندنیش هاوكات لەگەڵ ئەم پێشكەوتنەدا خۆی نوێ بكاتەوە و وەك یەك پێگەی ژن و پیاو پێناسە بكات، ئەمانە ئۆتۆماتیكی كۆمەڵگەكەمان دەگۆڕن كە ڕەنگە بە پۆلیس و دادگا دەیان ساڵی تری بووێ.
بەڵام دووپاتی دەكەمەوە، بەرەوپێشچوون سەرەتا تەنیا بە ئافرەت خۆی دەكرێ، دەبێت توانا پێشان بدەن و تێگەیشتنیان بخەنە كار بۆ فێربوون، من بە ئەزموونی خۆم دەزانم كچانی ئێستە كراوەترن بۆ كار و گرێیان بەرانبەر هیچ كارێك نییە، پێچەوانەی ئەو دەیان هەزار كوڕە گەنجەی بێكارن و ئامادە نین لە ماركێت یان كافێیەكدا كار بكەن و پێیان وایە لە ئاستی ئەواندا نییە، لە كاتێكدا ئەو گرێیە لە نەزانییەوە هاتووە و هیچ ئەزموونێكی لە پشتەوە نییە، مرۆڤ دەبێت كار بكات و دەست پێ بكات، ئیتر گرنگ نییە لە كوێ و چۆن؟ تەنیا گرنگە لە كارەكەیدا پارێزراو بێت و مافەكانی دابین بكرێ.
هەروەها ئافرەتانی خاوەن ئابووری سەربەخۆ، هەمیشە توانای وەڵامدانەوەی كردەیی هەیە و هەموو كاتێك بە هێز و كاریگەر دەردەكەون بەرانبەر شەپۆلەكانی ژیان و ئەو دەستبەسەرداگرتنە هەمەلایەنەی كۆمەڵگە بەرانبەر بە رەگەزی مێ دەینوێنێ، ئەمان بە نەرمی و ڕوویەكی جوانەوە ململانێ دەكەن و لە كۆتایشدا سەركەوتوو دەبن، بەڵام با بیر بكەینەوە ململانێكە هەر نەبێت و لێگەڕێین وەك ئارەزووی مرۆییانەی خۆی كار بكات، با بیكات و ببێتە كۆڵەكەیەكی تری ئابووری بۆ خۆی و خێزان.
بینیمان لە دوای ساڵی 2014 بەهۆی قەیرانی داراییەوە، كچی كورد شانی دایە بەر كار و ئێستە بەپێی ئامار و راپۆرتەكان، ژمارەیەكی زۆریان لە كاردان و هەر پیاسەیەكی ناو بازاڕەكان بكە ئەم گۆڕانكارییە دەبینی، ئەوانە ئێستە پشت بە داهاتی خۆیان دەبەستن، ئەمە مایەی دڵخۆشییە و پشتیوانی زیاتری دەوێ، وەك ئەوەی ڕێز لە توانایان بگیرێت و گونجاوترین كاریان پێ بدرێت كە حەز و خولیای خۆیان بێت و بەهرەیەكانیان ڕەچاو بكرێ، دڵنیام داهێنان دەكەن و خاوەن كاریش سوودمەند دەبێ.
بیهێنە بیرت چەند ساڵێكە هەزاران ژن كاری دەستی لە ماڵەوە دەكەن و لە سۆشیال میدیا پشتگیرییان لێ كراوە، سەتان لەوانە تێپەڕیون بەرەو دروستكردنی براند و كردنەوەی بازاڕی تایبەت بە خۆیان و هەنگاوی گەورەیان ناوە. ئەم بارودۆخ و گەشەسەندنە، كۆمەڵگەكەی ڕازاندووەتەوە و بەپێی دواین سەرژمێریی عێراق، لە كوردستان ژمارەی دانیشتوان شەش ملیۆن و 445 هەزار كەسە، بەپێی داتاكانی حكوومەتیش ملیۆنێك و 40 هەزار مووچەخۆر هەن، كەواتە 20%ی خەڵك مووچەخۆری حكوومەتن و ئەوانیتر بە كاری خۆیان و كەرتی تایبەت دەژین، بەداخەوە داتای وردتر بەردەست نییە، بەڵام دڵنیام نزیكەی نیوەی ئەوە ئافرەتانن كار دەكەن، تۆ بزانە ئەمە نەبوایە كەی بەرگەی ئەم هەموو ستەمەی داگیركەر و قەیرانە سەپێنراوەكانیمان دەگرت؟
ئەم هەنگاوەی ئافرەتان رێگەیەكی بەهێز و كاریگەرە بۆ بەرەوپێشچوون و دابینكردنی ژیانێكی شكۆمەندانە و هاوسەنگی جێندەری لە كۆمەڵگەیەكی دواكەوتوودا. ئەركی هەموو لایەنەكانە ڕژدتر كار بكەن بۆ یەكسانی و بەدیهێنانی ژیانێكی شارستانی، چونكە كولتووری كوردیی خۆی لە بنەڕەتدا زۆر پێگەی بە ژنان داوە.
گرنگە لە هەرێمی كوردستان ئەو وێنە ڕاستەقینەی خۆمان پێشانی دنیا بدەینەوە كە ژن وەك خێزان لە كۆمەڵگەیشدا بڕیاردەر و كاریگەرە، مرۆڤ شاد دەبێت كاتێك سەیری پێگە سیاسیی و حوكمڕانییەكەیش دەكەیت. مەیلێك دەبیتی بۆ پێشاندانی توانای ژن، ئەوەتا سێ وەزیر ژنن و 30% پەرلەمان پێكدێنن و پارێزگارێكی ژنیش زیادی كرد كە یەكەمجارە لە مێژووی عێراقدا و شانازییەكەی بەر كورد كەوت.