سوید و فینلەندا و تورکیا.. لێکتێگەیشتنە نەک ڕێککەوتن یان پەیماننامە

PM:11:46:01/07/2022 ‌
لە دنیا نەمدیوە، لە ڕاستیدا نەبووە و نابێتەوە، میدیا هەبێت بە قەد میدیای کوردی بێ ‏سەروبەر و دژە نەتەوە. ئاخر ماقوڵ نییە میدیاکار بی و جیاوازی لە نێوان لێکتێگەیشتن ‏‏(مذکرة تفاهم) لەگەڵ ڕێککەوتن (اتفاقیة) یان پەیماننامە (معاهدة) نەکەیت. 

ناکرێت ‏سەرنووسەری ڕۆژنامەیەک بی، یان بەڕێوەبەری ماڵپەڕێک بیت، جیاوازی نێوان ئەم سێ ‏چەمک و زاراوە   نەکەیت‎.‎‏
لەم چەند ڕۆژەدا دەیانجار ئەم تێکەڵوپێکەڵکردنەم بەرچاو ‏کەوتووە.‏

لە 10 ساڵی ڕابردوودا، بەڵێ بەتایبەتی لەم دە ساڵە، چونکە پێشتر نە هێندە میدیای برسیمان ‏هەبوو بۆ هەواڵ و لایک و کرتە، نە هێندە میدیای سەر بەدەسەڵات و دژە خەڵک و ‏نەتەوەمان هەبوو، نە هێندە میدیای ژێردەستی داگیرکەرمان هەبوو، بۆیە میدیای ئێستە لە ‏ڕادەبەدەر دژەکورد و دژە کوردستانە.‏

ئێمە گەلێکین بێدەوڵەت، بێدۆست، بێ پشتیوان، ئاخر ناکرێت ئەمە ڕەچاو نەکرێت و میدیا ‏ببێتە تابووری پێنجەم لە دژایەتیکردنی گەل و نیشتمان و ڕووخاندنی ورە و ئیرادەی خەڵک‎.‎

هەموومان دەزانین ئەم لێکتێگەیشتنەی نێوان تورکیا و فینلەندا و سوێد باش نییە و لە ‏زەرەری گەلی کوردستان و نەتەوەی کورد و ڕێکخراو و حزبە سیاسییەکانییەتی، بەڵام تۆ کاتێک ‏دێیت ئەم لێکتێگەیشتنە دەکەیت بە ڕێککەوتن، ئەوە هێندەی دیکە ورە و ئیرادەی خەڵکی ‏کوردستان دێنیتە خوارەوە. 

من لەگەڵ ئەوەدام ڕاستییەکان بگەیەنرێن چونکە گەلی ئێمە ‏زۆر پێویستی بەوە هەیە لە وەهمدا نەژیی، بزانێت کێ دۆست و کێ دوژمنیەتی، بزانێت ‏دۆستەکان تا کوێ لەگەڵیدان و لە کوێ لەگەڵیدا نین‎.‎
بەڵام ناکرێت تەنیا لەبەرئەوەی دژە پەکەکەی، بێیت لێکتێگەیشتن بکەیت بە ڕێککەوتن. ‏ناکرێت تەنیا بۆ ترساندنی خەڵک یان بۆ بەدەستهێنانی لایکی زیاتر ئەم کارە بکەیت‎.‎

لێکتێگەیشتن هیچ هێزێکی یاسایی نییە ئەگەر لەژێر چەتری لێکتێگەیشتندا هەنگاوی دیکە ‏نەهاوێژرێت و لێکتێگەیشتنەکە بە یاسا ڕێکنەخرێت و ڕێککەوتن و پەیماننامەی بەدوادا نەیەت.
‎.‎‏ بۆیە ئەرکی میدیا ئەوەیە قسە لەسەر ئەمە بکات نەک لێکتێگەیشتن بکات بە ‏ڕێککەوتن دوو سەعات دوای واژۆکردنی‎.‎

دواتر هەموومان دەزانین سوید و فینلەندا دەیانەوێت ببن بە ئەندام لە ناتۆ و تورکیا ‏ڕێگر بوو، بۆیە بۆ دەربازبوون لەو گرێیە دەبووایە شتێک بکەن کە تورکیا لەسەر ڕێگەکە لادەن.
لێرە دەمەوێت زۆر بە کورتی بڵێم، ئەم لێکتێگەیشتنە چیمان پێدەڵێت؟.

یەکەم، دەوڵەت-نەتەوە لە دوای کۆڤید و شەڕی ئۆکرانیا لە هەموو کات و سەردەمێک زیاتر ‏لە ڕوانگەی بەرژەوەندی نەتەوەیی/نیشتمانیی خۆیان تەماشای بەرژەوەندییە ناوخۆ و ‏هەرێمیی جیهانییەکان دەکەن‎.‎

دووەم، ئەو وەهمە کە لای هەندێک کەس و لایەن دروست بووبوو لەسەر بەسەرچوونی دەوڵەت-‏نەتەوە، ڕەوییەوە‎.‎

سێیەم، خەباتی چەکداریی لەکەیەکە بە ناوچەوانی بزووتنەوەی ڕزگاریخوازی کوردستان کە تا ‏دەستبەرداری نەبێت، هەمیشە لە دژی کورد و کوردستان وەک دوێنێ بەکار هات، سبەیش ‏بەکار دێت بۆ لێدانی کورد بۆ بێهاوڕێکردنی کورد بۆ بێدۆستکردنی کورد بۆ ناوزڕاندنی کورد.
چوارەم، ئەم پەرشوبڵاوییەی کورد و کوردستانیان کە لە میدیا و سۆشیالمیدیا زۆر بە زەقی ‏دەردەکەوێت، کە گوایە دەربڕیی فرەیی کۆمەڵگەی کوردستانییە، درۆیەکی گەورەیە.

هەموو ‏کۆمەڵگەیەک پڕە لە فرەیی و فرەجەمسەریی بەڵام کاتێک بەرژەوەندی نەتەوەیی و نیشتمانیی ‏دێتەگۆڕێ هاوگوتاریی و یەکڕیزیی و هاوبەرژەوەندی و هاودیدی، دەبن بە جێگرەوەی فرەیی‎. ‎

بۆ کورد تێگەیشتن لەم ڕاستییانە و سەدانی تر، زۆر گرنگە بۆ تێپەڕاندنی ئەم جۆرە پێشهاتە و ‏سەدانی دیکە کە لە دواڕۆژ دێنە پێشمان.‏