سەردانەکەی سوودانی بۆ ئەمەریکا

AM:11:59:02/04/2024 ‌
یەكەم/ نامەی کۆنگرێسمانەکان

وابڕیارە ئەم مانگە، سەرۆک وەزیرانی عێراق بچێتە ئەمەریکا و چاوی بە جۆ بایدن سەرۆکی وڵاتەکە بکەوێت. ئەم سەردانە نامەیەکی ناڕەزایی چەند کۆنگرێسمانێکی بەدوای خۆیدا هێناوە کە ئاڕاستەی کۆشکی سپی کراوە و ناوەڕۆکەکەی گوزارشتە لە چەند خاڵ و ناڕەزایی و سەرنجێک کە دەکرێت بە کورتی و بەمشێوەیە ئاماژەی پێ بکەین: 

یەکەم: ئەو ئەندامانەی کۆنگرێس ناڕەزەیی و نیگەرانی خۆیان ئاڕاستەی سەرۆک بایدن دەکەن، بەوەی پێشوازی لە کەسێک دەکات باشتر وایە بڵێین سەرۆک وەزیرانێک دەکات کە وڵاتەکەی پێوەندییەکی توندوتۆڵی لەگەڵ ئێراندا هەیە و هاوکات عێراق تێکەولێکە و مامەڵەی سیاسی و ئابووری و سەربازی و دبلۆماسی لەگەڵ ئێراندا هەیە، ئەمەیش زیان بە هاوبەشێکی گەورەی ئەمەریکا دەگەیەنێت لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا کە ئەویش ئیسڕائیلە. 

دووەم: بایدن لەگەڵ سەرۆک وەزیرانێک کۆ دەبێتەوە و گفتوگۆ دەکات کە وڵاتەکەی گرووپێکی چەکداری بەناوی حەشدی شەعبی تێدایە و ئەوانیش ئەم گرووپە بە درێژکراوەی سیستمی سەربازی و هێزی رەقی ئێران دەزانن و دادەنێن، بۆیە ئەم کۆنگرێسمانانە پێیان وایە نابێت بایدن کۆبوونەوەی لەم شێوەیە بكات.

جگە لەم نیگەرانیانە، باس لە پرسی رەوانەکردنی پارە لەڕێگەی بانکە ئەمەریکاییەکانەوە بۆ عێراق دەكرێت كە عێراقیش بۆ بەرژەوەندی ئێران بەکاری دێنێت، ئەمەیش جارێکی تر زیان بە هەژموونی ویلایەتە یەکگرتووەکان دەگەیەنێت لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاست و لە بەرژەوەندی هاوبەشەکانی ئەمەریکادا نییە و لەلایەکی تریشەوە باس لە بڕینی بەشە بودجەی هەرێمی کوردستان کراوە لەلایەن بەغدای پایتەختی عێراقەوە، لە کاتێکدا هەرێمی کوردستان هاوبەشی سەرەکی ئەمەریکایە و رۆڵی بنەڕەتی گێڕاوە لە بەرەنگاربوونەوەی دەوڵەتی ئیسلامی لە عێڕاق و شام /داعش. 

هەموو ئەو نیگەرانیانە و ئاماژەکردن بەو پرسانە، جارێکی تر چەندان ئاماژە و پێشهاتمان بیر دێننەوە.
 
دووەم/ هەڕەشە و دەرفەتی سەردانەکە 

هەموو کردەیەکی سیاسی پڕە لە هەڕەشە و دەرفەتی تایبەت بەخۆی، بە تایبەت کردە دبلۆماسییەکان و پێوەندی نێوان دوو ئەکتەر یان وڵات کە بنەمای هێز و رەگەزەکانی هێزیان ناهاوسەنگ بێت و لە ناوچەیەکی گەرمی وەک خۆرهەڵاتی ناوەڕاستیشدا بێت کە تا ئێستە ململانێی نەتەوەیی، ئاینی، مەزەوی و ململانێ لەسەر خاک، تێیدا یەکێکە لە سیماکانی ناسەقامگیری سیاسی و ئابووری و کۆمەڵایەتی و خاوەن هیچ جۆرە ئاسایش و دڵنیاییەک نییە. 

ئەمەریکا بە پلەی یەکەم ئاسایش، دڵنیایی و سەقامگیری لە عێراقێکی فیدڕاڵی دیموکراتی و هاوسەنگ، دەوێت و پێدەچێت ئەم پرسانە تەوەری سەرەکی گفتوگۆی نێوان بایدن و سوودانی بن. واشنتۆن لەوە تێگەیشتووە كە ناهاوسەنگی دەسەڵات و دەسەڵاتی دکتاتۆری و زاڵبوونی پێکهاتەیەک لە کۆمەڵگەی عێراقیدا بەسەر ئەوانیتردا، یان دوورخستنەوەی لایەنێک و گەڕانەوە بۆ زۆرینە و کەمینەی سیاسی، جارێکی تر دەرگای دۆزەخ و ناسەقامگیرییەکی یەکجار گەورە بەسەر عێڕاق و عێڕاقییەکاندا دەکاتەوە، بەمەیش ئامانجەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکان لە گۆڕ دەنرێت لە ناوچەکەدا و هەڕەشەی ئاسایشی و نادڵنیاییش بۆ سەر هاوبەش و هاوپەیمان و دۆستەکانی ئەمەریکا لە ناوچەکە دروست دەکات، چونکە بەشێوەیەکی سەرەکی دیزاینی سیاسی و بڕیار و سیاسەتەکانی دەوڵەتی عێراق، بەشێکە لەو جەمسەربەندی و دابەشبوونەوەی كە هێزە هەرێمی و نێودەوڵەتییەکان لە خۆرهەڵاتی ناوەڕاستدا بنیاتیان ناوە، لە سەرووی هەموویانەوە کۆماری ئیسلامی ئێران و کۆماری تورکیا و تەنانەت  ئەمەریکا خۆیشی.  

سێیەم/ سیاسەتی کۆنگرێس و کۆشپی سپی

لەناو هەموو سیستمێکی سیاسیدا ململانێ و رکابەری لە نێوان لقەکانی سیستمەکە و دەسەڵات دروست دەبێت، بە تایبەت لەسەر پرس و رووداوەکانی تایبەت بە سیاسەتی دەرەوە و چۆنیەتی و شێوازی بەڕێوەبردنی ناوچە جیاوازەکانی دنیا، ئەم گریمانەیە زیاتر بۆ ئەو هێز و وڵاتانە راستە و شوێنی خۆی دەگرێت کە زلهێز و هێزی گەورەن و خاوەن هەژموون و باڵایی و بڕیاری یەکلاکەرەوەن لە سیاسەتی دەرەوەی خۆیاندا، بە تایبەتیش لەو ناوچانەی کە قەیران و ململانێی تێدایە. 

لە بەرانبەر ئەم سەردانەی سوودانی بۆ ئەمەریکا، جۆرێک لە دژایەتی و ناڕەزایەتی و سەركۆنە دەبینرێت دژ بە سوودانی و بە تایبەت لەناو کۆنگرێس کە نوێنەرایەتی بەشێکی دەسەڵاتی یاسادانان دەکات و دامەزراوەکە گوزارشتە لە دامەزراوە و ناوەندێکی نوێنەرایەتی و پێگە و رۆڵ و سەنگی خۆی هەیە لەناو سیستمی سیاسی ئەمەریکیدا، بە تایبەت تریش لەسەر ئەو پرسانەی پێوەستن بە سیاسەتی دەرەوەی ئەمەریکا و وڵاتێکی وەک عێراقەوە کە تا ئێستەیش دۆسیەی عێراق و هاتنی ئەمەریکا بۆ رووخاندنی بەعس و کوژرانی زیاتر لە پێنج هەزارسەربازی ئەمەریکی و خەرجکردنی ملیاران دۆلار، مشتومڕێکی زۆری لەسەرە لە ناوخۆی ئەمەریکا و لای رای گشتی وڵاتەکە. 

دەسەڵاتی جێبەجێکردنی ئەمەریکا کە خۆی لە کۆشکی سپیدا دەبینێتەوە، لە زۆر شوێن و لەسەر زۆر پرس لەگەڵ دەسەڵاتەکانی تر لە ململانێیە، ئەگەرچی بەپێی دەستووری ئەمەریکا جۆرێک لە هاوسەنگی و سەربەخۆیی هەیە، بەڵام لە دۆسیەیەکی هەستیار و ستراتیجی وەک عێراقدا، هەمیشە دابەشبوون و دوو لەتبوون و ناڕەزایی و دژیەکی دەبینرێت و سەردانە چاوەڕوانكراوەكەی سوودانیش زیندووترین و باشترین نموونەی ئەو سیاسەتە دژبەیەکەی ئەمەریکایە.