بەهۆی كەمی باران لە ئەمساڵدا لە چەندان ناوچەی سنووری پارێزگای سلێمانی، مەترسی لەسەر گەنمی جووتیاران دروستبووە و سەرەڕای ئەوەی ئەمساڵ جووتیاران بەڕێژەیەكی كەم گەنمیان چاندووە و بەرهەم وەك ساڵانی رابردوو نابێت.
ئەمساڵ بەراورد بە ساڵی رابردوو ئاستی باران لە چەندان ناوچە بەپێی ستاندارد و بەپێی پێویست نەبووە، ئەوەش وایكردووە گەنمی جووتیاران مەترسییان لەسەر دروستبێت و بەشێكی لەناوبچێت و بەشێكی تریشی مەترسی لەسەر ناوچونی لەسەرەو بەشی زۆری جووتیارانیش چەندان رۆژە بە تانكەر ئاوی گەنمەكانیان دەدەن.
ئەمڕۆ پێنجشەم سێی نیسان، خەسرەو جاف جووتیاری نموونەیی، بە "وشە"ی راگەیاند، ئەمساڵ باران تا ئێستە بەپێی پێویست نەبووە، لە چەندان ناوچە بەڕێژەیەكی كەم باران باریووە، ئەمەش مەترسی لەسەر گەنمی جووتیاران دروستكردووە و لە سنووری پارێزگای سلێمانی و لە سنووری گەرمیان و چەمچەماڵ و چەند ناوچەیەكی تر باران وەك پێویست نەبووە و گەنم بەپێی پێویست باراناوی نەخواردووەتەوە، ئەمە وایكردووە مەترسی زیاتر بێت هەرچەندە كاریگەریشی هەبووە لەسەر خراپی گەنم، بەڵام دەبێت بڵێین چاومان لە رەحمی خودایە.
روونی كردەوە، لە سنووری شارەزوور و عەربەت و پێنجوێن دۆخەكە باشە و لەو ناوچانە باران باشبووە، ئەم كەمبارانییە وا دەكات ئاستی بەرهەمی ئەمساڵی گەنم كەمبێتەوە، هەر خۆشی ئەمساڵ بەهۆی بڕیارەكەی وەزارەتی بازرگانی عێراق جووتیاران رێژەی چاندنی گەنمیان كەمكردووەتەوە، چونكە بەپێی بڕیارەكە ئەمساڵ بەڕێژەیەكی كەم گەنم لە جووتیاران وەردەگیرێت، جووتیار كەمتر گەنمیان كرد، كەمی باران بارینیشی بێتەسەر ئەوەش هێندەی تر بەرهەم كەمدەكاتەوە.
شێخ جەمال كربچنە جووتیاری نموونەیی لە چەمچەماڵ، بە "وشە"ی راگەیاند، لە سنووری چەمچەماڵ و سەنگاو كەمبارانی هەیە و رووی لە ناوچەكە كردووە، گەنم و دانەوێڵەكان لە ناوەڕاستی مانگی چوار پێویستی بە باران هەیە، چونكە گەنم گوڵ دەگرێت و بارانی دەوێت، بۆیە بارانی زۆرمان پێویستەو تەنیا چاوەڕوانی رەحمی خودا دەكەین، ئەگەر بێت و وەك پێویست نەبێت لە مانگی چوار، ئەوە بە دڵنیاییەوە باش نابێت و بەرهەمیش كەم دەبێت و كوالێتی خراپ دەبێت و دانی بچووك دەبێت و كەم بەرهەمی روودەدات و باڵای گەنمەكە بەرزنابێت، وشكەساڵی هەیە ئەمساڵ هەیە، بەڵام سەراسەری نییە و پچڕ پچڕە و چەند ناوچەیەكی گرتووەتەوە.
لای خۆیەوە شاڵاو جەمال، بەڕێوەبەری گشتی كشتوكاڵی پارێزگای سلێمانی بە "وشە"ی راگەیاند، ئەمساڵ لە تەواوی سنوری پارێزگای سلێمانی بەپێی پێویست باران نەباریووە، جگە لە سنووری شارەزوور و عەربەت و پێنجوێن، ئەو ناوچانە بارانیان بەپێی پێویست نەبووە، بۆیە مەترسییەكی زۆر لەسەر گەنمی ئەو ناوچانە هەیە، ئەگەر لە مانگی چوار و پێنج بارانی پێویست نەبارێت و لەو دوو مانگانە 75 ملیمەتر باران نەبارێت بە پێنج جار، ئەوە گەنمی سنورەكە جگە لەو ناوچانە لەناودەچێت.
ئەو باسی لەوەش كرد، ئەو كەمبارانییە كاریگەری خراپی لەسەر بەرهەمی ئەمساڵ دەبێت لە رووی رێژەو كوالێتی، كەمبارانی گەنم بەرهەمی دەكات، جووتیارانیش بەهۆی كەمی باران تەنكەر بەكاردەهێنن بۆ ئاودانی گەنمەكانیان بەڵام ئەمە وەك بارانەكە سەركەوتوو نییە و گەنم پێویستی بە ئاوی باراناوە.
پێویستە بگوترێت، ئەگەر كەمبارانی روونەدات، هەرێمی كوردستان لە بەرهەم گەنم ساڵانە لە ئاستێكی بەرزدایە و دەگاتە سەروو یەك ملیۆن تەن گەنم و بەشێكی لە سایلۆكان وەردەگیرێت و بەشێكیشی لە دەرەوە بە بازرگانان دەفرۆشرێت.
وشە/ هۆشیار عەلی