چەند رۆژێكە مەیلێكی فیتنەگێڕی رای گشتیی كوردستانی سەرقاڵ كردووە بە گۆڕینی ناوی منداڵ لە باوكەوە بۆ دایك، ئەمە جگە لە نانەوەی ئاژاوە لە ماڵدا و لێدان لە داونەریتەكانی كورد، هیچیتر نییە، بەڵام لێرەدا پرسیاری ئەوە دروست دەبێت رێكخراوەكانی ژن خەریكی چین وا ئەم گۆڕەپانە ئاوا كراوەیە و هەركەس هەڵدەستێ گۆبەندێك دەنێتەوە و دەیكەن بە منەتیش بەسەرماندا، گوایە یەكسانیخوازن. لە كاتێكدا ئەم رێكخراوانەی ژنان بودجەیان تووشی نەزیف كردووە و هیچ بەرهەمیشیان نییە، ئامارەكانیش دەیسەلمێنن كە توندوتیژی بەردەوام زیادی كردووە.
لە ئاستی كۆمەڵایەتیی خەڵكدا قسەیەك هەیە هەر بەشێوەی میلی و دەماودەوم دەگوترێ، "كێشەی ژن ئەو رێكخراوانەی ژن پەرەیان پێ دا". وەختێك سەیری ئامارەكانیش دەكەیت، خەریكە بگەیت بەو ئەنجامەی لەناو خەڵك هەیە. ئاخر جێی تێڕامانە بۆچی رێكخراوەكان هەر زیاد دەبن و توندوتیژیش گەشە دەكات؟ ئەگەر فەلسەفەی كاركردنەكە هەڵەیە، خۆ دەبێت پێداچوونەوە بكرێت و ئەو نەزیفە رابگرین كە بەناوی ژنەوە بەڕێوەبەرایەتیی گەورە و پۆلیس و دادوەر و ئەنجوومەنی ژنانی ئاستی وەزارەت و دەیان رێكخراوی تر لەسەری دەخۆن، تۆ كە كاریگەریت نەبێت، بۆچی بەردەوامی لەسەر كارێكی هەڵە؟ تەنانەت لەم كەمپینی "ناوی من ناوی دایكمە"ـەوە دەركەوت، ئەم رێكخراوانە هیچ كاریگەرییەكیان نییە و ناتوانن خاوەنداری دۆسیەی ژنیش بكەن، بۆیە هەر دەستێكی دەرەكی یان فیتنەی ناوخۆیی كە دەیەوێ ئاشووبێك بنێتەوە، دێت دەست بۆ ژن دەبات.
لەناو كورددا هەرگیز كێشەی ناونان نەبووە، قەتیش كەس ئەو پرسیارەی نەبووە بۆچی بەناوی دایكیەوە نییە، بەپێچەوانەوە دایكانمان بەتایبەت لە نەوەكانی پێشوو زۆر شانازییان بە هاوسەرەكانیان كردووە و كەمیان هەیە 10 منداڵی نەخستبێتەوە، هەڵبەت لە رووی زانستییەوە ئەوانە ژنی تەندروستن، نەك بیر لەوە بكەنەوە تانەم لێ بدەن و بڵێن ئەو ژنانە هەر بۆ منداڵخستنەوە ژیاون، هەتا بۆ ئەوەیش بێت، خستنەوەی وەچە كارێكی گەورە و مرۆیی گرنگ و جوانە و بەردەوامیدانە بە ژیان.
تۆ لە هەر تەمەنێكدای، ئێستە دەتوانی لە باوانت بپرسی بزانی پێوەندییان چۆن بووە پێشتر، بڕوام نییە هەموو هاوسەرەكانی ئەم 20 ساڵە گفتوگۆیەكی بەیانیانی نێوان هاوسەرانی نەوەكانی پێشوویان هەبێت، كاتێك بەیانی زوو لە خەو هەڵدەستان و بە دیار چای و ماستێكەوە، سەعاتێك بە نەرمی دەمەتەقەیان دەكرد، ئیتر بۆ دەتانەوێ ئەم ئاشووبەیش زیاد بكەن لەناو خێزاندا كە دایك و باوك بدەن بە شەڕدا لەسەر ئەوەی ناوی دووەمی منداڵ هی كامیانە.
خۆ ئەگەر بابەتەكە ناونانی منداڵانی ئێزیدیی باوك نادیارە كە بەهۆی دڕندەیی تیرۆریستان و بە كەینزەكردنی كچانی پاكیزەی كورد منداڵیان لێیان بووە، ئەوە بابەتێكی یاساییە و هی ئەم خۆبادان و خۆهەڵكێشانە نییە كە هەندێك كەس هەركاتێك بزانن بابەتێك هەیە بۆ ورووژاندن، یەكسەر بە پۆستەرەكانی سنگیانەوە ئامادەن و خۆیان دەكەنە پاڵەوانی شاشە. ئەوە ئیشی یاسادانەر و خەڵكی سەنگین و قووڵی ناو یاسایە، لێگەڕێن با هەموو شت نەبێ بە خۆبادان و سەر لە یاساش بشێوێ.
سەیر لەوەدایە 98 رێكخراوی ژنان لە كوردستاندا هەن و 10 رێكخراوی حزبیش هەن كە بەناوی ژنەوە كار دەكەن، بەڵام كوا چیتان كرد؟ بۆ دەرگاكانتان داناخەن و ئەو بودجە زۆرە بە هەدەر نەدەن، خۆ دەركەوت ئێوە هیچ كاریگەرییەكتان لەسەر ژن و كێشەكانی نییە و توندوتیژیش زیادی كردووە. هەر بە راستی زۆرجار بیر دەكەمەوە ئەوانەی بە هۆشیاری و زیرەكی و بوێرانە داكۆكی لە مافی ژن دەكەن، هیچیان لەو رێكخراوانە نین و تەنانەت مووچەخۆریش نین، بگرە كچی خوێندەوار و هەڵكەوتوون، خۆ دەبێت رێكخراوەكان ویژاندنیان هەبێت و بزانن جگە لە پارەخواردن و ستەمكردن لە بودجەی گشتیی هیچیان نەكردووە.
لووتكەی ئەو بەهەدەردانەیش ئەنجوومەنی باڵای كاروباری خانمانە كە دوور و نزیك پێوەندیی بە ژنەوە نییە و هەر ئاگاشی لێ نییە، جا خۆشی لەوەدایە ئەم ئەنجوومەنە خۆیان بەوە رازی كردووە كە ستراتیجی توندوتیژی دادەنێن، ئاخر تۆ نەزانی چی دەگوزەرێت، چۆن دەزانی ستراتیج دانێی، ئەی نابێ بپرسن ئەوە 10 ساڵە ئەو ئەنجوومەنە هەیە، كوا ئەنجامی ستراتیج و بەرنامەكانتان لەسەر زەوی و ژیانی ژن؟